Υπάρχουν πολλά πράγματα με τα οποία το γατάκι πρέπει σιγά σιγά να εξοικειωθεί, όπως ασυνήθιστες μυρωδιές και θορύβους ή άγνωστους ανθρώπους και άλλα ζώα. Διαβάστε εδώ τα πάντα για τη κοινωνικοποίηση της γάτας σας και να τη βοηθήσετε να εναρμονιστεί ομαλά στο νέο της περιβάλλον.
Η άφιξη μιας γάτας στο νέο της σπίτι είναι εξαιρετικά συναρπαστική τόσο για το ζώο όσο και για τον άνθρωπο. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τους νέους ιδιοκτήτες γάτας, αλλά και για την ίδια τη γάτα, η οποία πρέπει πρώτα να συνηθίσει το νέο της σπίτι, τον άγνωστο κόσμο και την καθημερινότητα.
Το πόσο καλά θα τα πάει η γάτα με την οικογένειά της και τα άλλα ζώα στο μέλλον εξαρτάται από το πόσο καλά έχει κοινωνικοποιηθεί. Αλλά τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Με ποιον τρόπο και σε ποια ηλικία κοινωνικοποιείται μια γάτα; Είναι επίσης δυνατή η κοινωνικοποίηση σε μεγαλύτερες γάτες;
Τι σημαίνει ο όρος “κοινωνικοποίηση”;
Γενικά, ο όρος κοινωνικοποίηση περιγράφει τη διαδικασία εγκλιματισμού στην συμβίωση με άλλους και την υιοθέτηση ορισμένων συμπεριφορών. Έτσι, η γάτα πρέπει να μάθει ότι μπορεί να εμπιστεύεται τη νέα της οικογένεια και ότι δεν χρειάζεται να φοβάται τους ξένους ανθρώπους ή τα άλλα ζώα. Μαθαίνει ότι τα μικρά παιδιά μπορεί να κάνουν φασαρία που και πο, ότι οι οικιακές συσκευές κάνουν δυνατούς θορύβους και ότι η μεταφορά της με το αυτοκίνητο σε κλουβί δεν αποτελεί πρόβλημα. Μαθαίνει σε ποιο σημείο του σπιτιού είναι το φαγητό της, πώς να χρησιμοποιεί την τουαλέτα της και πόσο μακριά επιτρέπεται να πηγαίνει όταν παίζει και τρέχει ξέφρενα. Στην καλύτερη περίπτωση, η γάτα τα μαθαίνει όλα αυτά μέσα στους πρώτους τρεις μήνες της ζωής της. Προκειμένου να είναι χαλαρή στο μέλλον, είναι σημαντικό να έρθει σε επαφή με διάφορους ανθρώπους, ζώα, ήχους και μυρωδιές από μικρή ηλικία. Είναι επίσης σημαντικό οι συναντήσεις αυτές να είναι όσο το δυνατόν πιο θετικές.
Γιατί είναι σημαντική η κοινωνικοποίηση της γάτας;
Εάν μια γάτα δεν κοινωνικοποιηθεί σωστά, είναι πολύ πιθανό στην πορεία να παρουσιάσει προβλήματα συμπεριφοράς, όπως να είναι πολύ ντροπαλή, να αναστατώνεται και να στρεσάρεται γρήγορα και συχνά να συμπεριφέρεται επιθετικά. Ενώ ορισμένες συμπεριφορές εξακολουθούν να είναι ακίνδυνες, όπως το πιπίλισμα του μαξιλαριού, άλλες παραξενιές της μπορεί να κάνουν την συμβίωσή σας πιο δύσκολη. Το αποκορύφωμα είναι όταν η γάτα γρατζουνάει έπιπλα και τοίχους, ψεκάζει τα ούρα της στο χαλί, δείχνει τα νύχια της κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ή δαγκώνει όταν την πλησιάσει κάποιος ξένος για να τη χαϊδέψει. Η κοινωνικοποίηση στον ευρύτερο βαθμό είναι επομένως απαραίτητη για μια αρμονική και ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ ανθρώπου και γάτας, ώστε και οι δύο να επωφεληθούν από μια χαλαρή και φιλική συμβίωση.
Οι βάσεις της κοινωνικοποίησης μπαίνουν κατά τους πρώτους μήνες της ζωής
Το πώς θα εξελιχθεί αργότερα ο χαρακτήρας της γάτας εξαρτάται επίσης από το περιβάλλον και τις εμπειρίες της. Οι τρεις πρώτοι μήνες της ζωής, ή ακριβέστερα η περίοδος μεταξύ της τέταρτης και της δωδέκατης εβδομάδας ζωής, είναι ιδιαίτερα καθοριστικοί στη διαμόρφωσή της. Οι εμπειρίες που συγκεντρώνει η γατούλα σε αυτή τη φάση αποθηκεύονται σταθερά στον εγκέφαλο και έχουν μεγάλη επίδραση στη μετέπειτα ζωή της. Στην καλύτερη περίπτωση, το γατάκι φροντίζεται από τη μητέρας του κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η μητέρα γάτα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην κοινωνικοποίηση του γατιού της.
Ο ρόλος της μητέρας γάτας
Οι αξιόπιστοι εκτροφείς δίνουν τα γατάκια τους το νωρίτερο όταν γίνουν δώδεκα εβδομάδων και τα αφήνουν κοντά στη μητέρα τους μέχρι τότε. Κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων, η μητέρα είναι ο πιο σημαντικός φροντιστής και πρότυπο για τα γατάκια. Το γατάκι μαθαίνει από αυτήν πώς να συμπεριφέρεται στα αδέρφια του και τους ανθρώπους και υιοθετεί αυτή τη συμπεριφορά. Αν η μητέρα γάτα είναι χαλαρή με τους ιδιοκτήτες της, θα αναζητά χάδια και στοργή από αυτούς κι έτσι, το γατάκι της θα αποκτήσει σύντομα εμπιστοσύνη στους δίποδους φίλους της. Την εκπαίδευση των γατών αναλαμβάνει επίσης η μητέρα γάτα στην αρχή. Όσο τα αδερφάκια παίζουν μεταξύ τους, η μητέρα τους δείχνει μέχρι πόσο μακριά μπορεί να φύγει. Αν δαγκώσει ή γρατζουνίσει πολύ δυνατά, η μαμά γάτα θα επέμβει και θα θέσει τα όριά της με φυσικό τρόπο.
Για την κοινωνικοποίηση των μικρών γατών, είναι επομένως σημαντικό να έχει κοινωνικοποιηθεί σωστά και η μητέρα γάτα πρώτα. Εάν θέλετε να αγοράσετε ένα γατάκι από εκτροφέα, θα πρέπει να δώσετε προσοχή στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται η μητέρα. Εάν η μητέρα αντιδρά συνεσταλμένα ή επιθετικά, απομονώνεται σε μια γωνιά ή σφυρίζει εχθρικά, θα μεταδώσει αυτή τη συμπεριφορά και στα γατάκια της. Εάν η γάτα αφήνει τον εκτροφέας της να τη χαϊδέψει και πλησιάζει τον καινούριο επισκέπτη γεμάτη περιέργεια, δείχνει ότι έχει μεγαλώσει στο κατάλληλο περιβάλλον.
Πώς μπορώ να βοηθήσω τη γάτα μου να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον;
Ο αποχωρισμός από τη μητέρα γάτα και ο ερχομός στο νέο σπίτι είναι τεράστια αλλαγή για το γατάκι. Πρώτα θα πρέπει να συνηθίσει το ξένο περιβάλλον, τους ανθρώπους, τις μυρωδιές και τους θορύβους. Όσο καλύτερα έχει κοινωνικοποιηθεί από τη μητέρα της και τον εκτροφέα, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσει να συνηθίσει το νέο και άγνωστο. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι μόνο ο εκτροφέας και η μητέρα γάτα πρέπει να κοινωνικοποιούν τη γάτα. Αν και οι βάσεις μπαίνουν τις πρώτες εβδομάδες της ζωής, η κοινωνικοποίηση μπορεί και πρέπει να συνεχιστεί μετά τη δωδέκατη εβδομάδα. Τώρα η ευθύνη πέφτει στα χέρια σας και εσείς ως ο νέος ιδιοκτήτης της μπορείτε να κάνετε κάποια πράγματα για να βοηθήσετε τη γάτα σας να ξεκινήσει τη νέα της ζωή.
Πέντε χρήσιμες συμβουλές για μια καλή αρχή
Προσφέρετε στη γάτα σας ένα ασφαλές καταφύγιο
Ακόμα κι αν το νεαρό γατάκι είναι πολύ περίεργο να εξερευνήσει το περιβάλλον του, κάποιες φορές τα πολλά νέα ερεθίσματα το καταβάλλουν. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να έχει ένα ασφαλές μέρος να αποσυρθεί όπου θα μπορεί να έχει την ησυχία του και να επεξεργαστεί τις εμπειρίες του. Αυτό πρέπει να το προβλέψετε και να το ετοιμάσετε πριν ακόμα φέρετε τη νέα γάτα στο σπίτι σας. Ένα καλάθι με μια χουχουλιάρικη κουβερτούλα σε μια ήσυχη γωνιά του σπιτιού σας είναι το ιδανικό μέρος. Επιπλέον, θα πρέπει να δημιουργήσετε κρυψώνες και θέσεις σε ψηλά σημεία, μιας και οι γάτες αισθάνονται πιο ασφαλείς όταν βρίσκονται σε υπερυψωμένα επίπεδα. Αυτό μπορεί να είναι, για παράδειγμα, ένα ονυχοδρόμιο ή ένα γατόδεντρο. Επιπλέον, μπορείτε να βάλετε μια κουβέρτα σε ένα περβάζι ή σε ένα ασφαλές ράφι.
Εάν η γάτα σας νιώθει ήδη άνετα με το κλουβί μεταφοράς, μπορείτε να το αφήσετε στο δωμάτιο τον πρώτο καιρό. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποσυρθεί εκεί μέσα ανά πάσα στιγμή αν φοβηθεί. Αλλιώς μπορείτε να βάλετε ένα μεγάλο χαρτονένιο κουτί αναποδογυρισμένο, με ένα μικρό άνοιγμα και μια μαλακή κουβέρτα στο εσωτερικό για να δημιουργήσετε άλλη μία κρυψώνα.
Εμπιστευτείτε τη γάτα σας στο ξεκίνημά της
Όταν κοινωνικοποιείτε τη γάτα σας, θα πρέπει να είστε εξοπλισμένοι με πολλή υπομονή. Αυτό ισχύει εξίσου και για τη διαδικασία εγκλιματισμού. Είναι σημαντικό να μην αναγκάζετε ποτέ τη γάτα σας να κάνει το οτιδήποτε. Ποτέ μην τη βγάζετε από την ασφαλή κρυψώνα της μόνο και μόνο επειδή ο επισκέπτης σας θέλει να τη χαϊδέψει. Σεβαστείτε το γεγονός ότι ο νέος συγκάτοικός σας αισθάνεται την ανάγκη να είναι ήσυχος και προτιμά να αποσυρθεί. Μια γάτα δεν θα εξημερωθεί μόνο και μόνο επειδή την παίρνουν συνεχώς αγκαλιά! Αντ’ αυτού, συνεχίστε τις κανονικές σας δραστηριότητες στο σπίτι και δώστε της το μήνυμα με την παρουσία σας και μόνο ότι είστε εκεί και ότι μπορεί να έρθει σε εσάς αν το θελήσει. Ούτως ή άλλως στο τέλος θα κερδίσει η περιέργειά της και θα βγει μόνη της από την κρυψώνα της.
Κατεβείτε στο ύψος των ματιών της γάτας
Για να αποτρέψετε τη συνεσταλμένη συμπεριφορά της γάτα σας, δοκιμάστε να είστε στο ύψος των ματιών τους μαζί τους. Αυτό σας κάνει να φαίνεστε λιγότερο απειλητικοί και θα της είναι πιο εύκολο να σας πλησιάσει και να σας αφήσει να τη χαϊδέψετε. Για παράδειγμα, βολευτείτε στο πάτωμα μπροστά από τον καναπέ. Καθίστε στο χαλί ή σε μια κουβέρτα, διαβάστε ένα βιβλίο, ακούστε ραδιόφωνο ή παρακολουθήστε (σιγανά) τηλεόραση. Όταν η γάτα πλησιάσει, αφήστε την πρώτα να μυρίσει το χέρι σας και, στη συνέχεια, χαϊδέψτε την πλάτη και τα μάγουλά της με αργές κινήσεις. Επιβραβεύστε κάθε προσέγγιση της γάτας σας με επαίνους, απαλά χάδια ή ακόμη και με μια μικρή λιχουδιά και δείξτε της ότι χαίρεστε που βρίσκεστε κοντά της.
Δείξτε στη γάτα σας πολλά νέα πράγματα – χωρίς υπερβολές
Κατά τους πρώτους μήνες της ζωής της, θα πρέπει να δείχνετε στη γάτα σας πολλά νέα πράγματα, όπως μουσική, αυτοκίνητα και άλλους ανθρώπους και ζώα, ώστε να τη βοηθήσετε να μειώσει τη ενστικτώδη αρχική καχυποψία της. Ωστόσο, δεν πρέπει να το παρακάνετε. Εξάλλου, η γάτα σας χρειάζεται χρόνο για να επεξεργαστεί τα νέα ερεθίσματα. Να είστε υπομονετικοί και να εξασκείτε τη γάτα σας σε νέα πράγματα πολύ σταδιακά. Παρατηρήστε προσεκτικά τη γάτα σας και αφήστε την μόνη της αν σας δείξει ότι στρεσάρεται. Μόλις εμπιστευτεί εσάς και την οικογένειά σας και αρχίζει να τρίβεται στο πόδι σας γουργουρίζοντας, είναι σίγουρα έτοιμη για επισκέπτες. Προσκαλέστε μικρούς και μεγάλους στο σπίτι σας, ώστε η γάτα σας να μάθει ότι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί. Αποφύγετε ωστόσο τις έντονες μαζώξεις ή να κάνετε πάρτι με πολύ κόσμο σε μικρό χώρο και δυνατή μουσική στις αρχές, ώστε να μην της προκαλέσετε αναστάτωση.
Μείνετε ήρεμοι και υπομονετικοί
Όπως δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι, έτσι δεν είναι και όλες οι γάτες ίδιες. Κάποιες είναι πολύ δεκτικές, άλλες είναι περισσότερο ανήσυχες από τη φύση τους. Σεβαστείτε την ατομικότητα της γάτας σας και κάντε υπομονή αν δείτε ότι δεν προσαρμόζεται αμέσως. Άλλωστε, μερικές γάτες συνηθίζουν πλήρως το νέο τους περιβάλλον, τη νέα τους οικογένεια και την καθημερινή τους ρουτίνα μετά από λίγες εβδομάδες. Άλλες γάτες από την άλλη χρειάζονται δύο μήνες ή περισσότερο μέχρι να αποκτήσουν σιγά σιγά εμπιστοσύνη. Αν πλησιάζετε τη γάτα με αγάπη, χωρίς να την παρενοχλείτε, χωρίς να της φωνάζετε ή να ενοχλείστε όταν κρύβεται ή κάνει κάποιο λάθος, θα βγει από την κρυψώνα της.
Δυστυχώς, δεν έχουν όλες οι γάτες την τύχη να μεγαλώσουν από την αρχή σε ένα περιβάλλον όπου δίνεται σημασία στην κοινωνικοποίησή τους. Ορισμένες γάτες χωρίζονται από τη μητέρα τους πολύ νωρίς μετά τη γέννα, μεγαλώνουν χωρίς επαφή με τα αδέλφια τους και μένουν από την αρχή μόνες τους. Όσο μεγαλύτερη είναι η γάτα και όσο χειρότερες είναι οι εμπειρίες της, τόσο πιο δύσκολο είναι να ανακτήσει την εμπιστοσύνη της.
Η κοινωνικοποίηση των πιο μεγάλων γατών δεν είναι ανέφικτη, απλώς απαιτεί πολύ χρόνο και υπομονή. Αν όμως δώσετε στη γάτα το χρόνο και το χώρο να αποσύρεται όποτε θέλει και της φέρεστε πάντα με αγάπη, θα παρατηρήσετε τελικά ότι η γάτα ανοίγεται σιγά σιγά από μόνη της. Μόλις σπάσει ο πάγος, οι ενήλικες γάτες είναι συχνά ιδιαίτερα χαριτωμένες και πολύ στοργικές.
Κοινωνικοποίηση της γάτας: η υπομονή σας θα ανταμειφθεί
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η υπομονή θα σας ανταμείψει όταν κοινωνικοποιείτε τη μικρή σας φίλη. Μην περιμένετε από τη γάτα σας να γνωρίζει τα πάντα από την αρχή, να αφήνει όλους να τη χαϊδεύουν ή να τα πηγαίνει καλά με τα παιδιά και τα άλλα ζώα αμέσως. Προσεγγίστε την σταδιακά και αφήστε την να προσαρμοστεί σιγά-σιγά στο νέο της σπίτι.
Για παράδειγμα, κατά την συνύπαρξη με άλλα κατοικίδια ζώα, καλό είναι να τα κρατάτε αρχικά σε ξεχωριστά δωμάτια. Θα πρέπει πρώτα να αφήσετε να πλησιάσουν το ένα το άλλο και να μυριστούν. Αφήστε το σκύλο ή την ενήλικη γάτα σας να μυρίσει το κλουβί μεταφοράς του νεοφερμένου. Δώστε στη νέα γάτα ένα παιχνίδι ή μια κουβέρτα της άλλης για να μυρίσει. Συνδέστε τη μυρωδιά με κάτι θετικό – για παράδειγμα, τοποθετώντας το αντικείμενο κοντά στο μπολ με το φαγητό. Με αυτόν τον τρόπο, τα ζώα πλησιάζουν σιγά-σιγά το ένα το άλλο μέσω της μύτης τους και συνειδητοποιούν ότι η άλλη γάτα δεν αποτελεί κίνδυνο.
Ευχόμαστε σε εσάς και τη γάτα σας ένα χαρούμενο και ξεκούραστο ξεκίνημα!
Ακριβώς όπως και τα κουτάβια, έτσι και τα γατάκια έχουν ειδικές διατροφικές ανάγκες, προκειμένου να έχουν ένα υγιές μεγάλωμα και μια σωστή ανάπτυξη. Οι διατροφικές ανάγκες της κάθε γάτας εξαρτώνται από τη φυλή, την ηλικία και την ιδιοσυγκρασία της. Για παράδειγμα, οι άτακτες γάτες χρειάζονται σίγουρα περισσότερη ενέργεια από αυτές που κοιμούνται συνέχεια. Όσο χαριτωμένο κι αν φαίνεται ένα παχουλό γατάκι, οι γάτες δεν πρέπει να έχουν περιττό λίπος. Τα πλευρά τους θα πρέπει να είναι πάντα καλά ψηλαφητά μέσα από το τρίχωμα και η μέση θα πρέπει να είναι ορατή. Η επιλογή της σωστής διατροφής για γατάκια αποτελεί λοιπόν το Α και το Ω, προκειμένου να προσφέρετε στη νεαρή γάτα σας επαρκή ενέργεια και όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στο στάδιο της ανάπτυξης.
Προκειμένου να διασφαλίσετε ότι τα αγαπημένα σας αιλουροειδή θα παραμείνουν κοντά σας για καιρό και θα είναι υγιή, θα πρέπει να τις εμβολιάσετε. Διαφορετικά, οι γάτες μπορεί να περάσουν σοβαρές ασθένειες που ενδέχεται να τις αφήσουν με μόνιμες συνέπειες ή, στη χειρότερη περίπτωση, να είναι θανατηφόρες.
Κατά κανόνα, η μητέρα-γάτα φροντίζει αποκλειστικά και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα μικρά γατάκια της τις πρώτες 6 εβδομάδες ζωής τους. Μέσω των αντισωμάτων στο μητρικό γάλα προστατεύονται από λοιμώξεις. Σε περίπτωση που παρ’ όλα αυτά το γατάκι αρρωστήσει, συνιστάται πάντοτε μια γρήγορη επίσκεψη στον/στην κτηνίατρο. Ιδίως τα νεαρά ζώα έχουν λίγες αντοχές, οι ζωτικές λειτουργίες μπλοκάρουν γρήγορα και σε σοβαρές ασθένειες τα μικρά παραιτούνται από τον εαυτό τους.
