Γάτα Σφιγξ

Γάτα Σφιγξ

Η γάτα Σφιγξ δείχνει μυστηριώδης - και είναι ένα άκρως αμφιλεγόμενο ζώο.

Η Σφιγξ ανήκει στις γάτες χωρίς τρίχωμα και γι’αυτό διχάζει αρκετά. Ενώ ορισμένοι φιλόζωοι επικρίνουν την εκτροφή αυτής της φυλής από τον Καναδά και μιλούν για εκτροφή βασανισμού, άλλοι εκστασιάζονται για τα ασυνήθιστα αυτά τετράποδα πλάσματα. Ένα πράγμα είναι αδιαμφισβήτητο: Εάν μια Σφιγξ δεν έχει τρίχωμα, θεωρείται ως φυλή εκτροφής βασανισμού στη Γερμανία. Βγάλτε τα δικά σας συμπεράσματα λοιπόν.

Εμφάνιση: Η άτριχη γάτα

Η φυλή αυτή δεν έχει καμία σχέση με την ομώνυμή της, την αρχαία αιγυπτιακή Σφίγγα, που είναι εξίσου εντυπωσιακή.

Η γάτες Σφιγξ είναι μεσαίου μεγέθους, μυώδεις και ζυγίζουν έως και επτά κιλά. Έχουν μεγάλα, ανοιχτά αυτιά που δεσπόζουν πάνω στο κωνικό τους κεφάλι. Τα μάτια της Σφιγξ έχουν συνήθως σχήμα «λεμονιού» και είναι ελαφρώς λοξά πάνω από τα προεξέχοντα ζυγωματικά.

Χαρακτηριστικό της φυλής είναι, αφενός, η σχεδόν παντελής έλλειψη τριχώματος. Το σώμα της Σφιγξ καλύπτεται μόνο από ένα ελαφρύ, ελάχιστα ορατό χνούδι. Χαρακτηριστικό είναι επίσης το χαλαρά κρεμασμένο, ελαφρώς ζαρωμένο δέρμα, ενώ δεν λείπουν και οι ρυτίδες στο κεφάλι.

Τα χρώματα της φυλής είναι τόσο ποικίλα όσο και τα χρώματα των συνηθισμένων γατών με τρίχωμα. Η Σφιγξ μπορεί επίσης να έχει κηλίδες ή λευκά σημεία.

Προσοχή: Δυστυχώς, υπάρχουν Σφιγξ που δεν έχουν καθόλου μουστάκια. Εδώ μιλάμε για εκτροφή βασανισμού, δεδομένου ότι τα μουστάκια είναι ουσιαστικά τα αισθητήρια όργανα των γατών.

Χαρακτήρας της Σφιγξ: Χαδιάρα και στοργική

Οι γάτες Σφιγξ είναι έξυπνες, παιχνιδιάρικες, ζωηρές και στοργικές. Πολλές μάλιστα απολαμβάνουν τις αγκαλιές και τα χάδια με τις ομοειδείς τους αλλά και με τους ανθρώπους. Είναι πολύ δεμένες με τους ιδιοκτήτες τους και συνήθως είναι φιλικές προς άλλα κατοικίδια, όπως τα σκυλιά.

Αν σκέφτεστε να φέρετε μια Σφιγξ στο σπίτι σας, να έχετε υπόψη ότι που και που θα κάνει φασαρία. Οι γάτες Σφιγξ ανήκουν στην πιο ομιλητική φυλή. Ωστόσο, το νιαούρισμα τους δεν είναι καθόλου δυνατό, συνήθως βγάζουν ήπιους ήχους κελαηδίσματος.

Ανατροφή

Έχουν ιδιαιτερότητες οι Σφιγξ;

Η Σφιγξ έχει τις ίδιες ανάγκες όπως κάθε άλλη γάτα. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές λεπτομέρειες που πρέπει να λάβετε υπόψη.

Αγκαλιές, παιχνίδι, χαρά

Οι σωστά κοινωνικοποιημένες γάτες Σφιγξ χρειάζονται τουλάχιστον άλλη μία γάτα για να είναι ευτυχισμένες. Το καλύτερο είναι να έχετε άλλο μία Σφιγξ ή μια γάτα εξίσου στοργική.

Μια Σφιγξ δεν θα πρέπει επίσης να έχει πρόσβαση σε μη ασφαλείς εξωτερικούς χώρους. Η ασυνήθιστη εμφάνισή της σε συνδυασμό με τη μεγάλη της εμπιστοσύνη την κάνουν εύκολο στόχο κλοπής. Ως εναλλακτική λύση, μπορείτε να φτιάξετε το μπαλκόνι σας ώστε να είναι ασφαλές για τις γάτες με την κατάλληλη προστασία, όπου θα μπορούν να ξεδώσουν όπως θέλουν υπό κατάλληλες καιρικές συνθήκες.

Όπως κάθε γάτες, έτσι και οι γυμνές καλλονές χρειάζονται τακτικές και ποικίλες δραστηριότητες για να απασχολούνται. Τα παιχνίδια ευφυΐας, για παράδειγμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κρατάνε τον μυαλό της Σφιγξ σε εγρήγορση. Τα δραστήρια τετράποδα μπορούν ακόμη και να μάθουν να πιάνει και να φέρνει διάφορα πράγματα.

«Ιδιαίτερο τρίχωμα»: Η φροντίδα των άτριχων γατών

Το τρίχωμα στις γάτες δεν είναι διακοσμητικό στοιχείο, αλλά εκπληρώνει χρήσιμες προστατευτικές λειτουργίες στην καθημερινή ζωή. Εάν ζείτε με μία ή περισσότερες γάτες Σφιγξ, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι οι γυμνές γάτες μπορεί να είναι πιο ευαίσθητες. Όταν τσακώνονται με άλλες γάτες, τραυματίζονται πιο γρήγορα λόγω της έλλειψης τριχώματος.

Επιπλέον, πολλοί ιδιοκτήτες αναφέρουν ότι, σε αντίθεση με τη φήμη που κυκλοφορεί, οι Σφιγξ δεν χρειάζονται υψηλότερη θερμοκρασία δωματίου για να αισθάνονται άνετα.

Παρεμπιπτόντως: Σε αντίθεση με τις ευρέως διαδεδομένες θεωρίες για τις Σφιγξ, δεν έχουν υψηλότερη θερμοκρασία σώματος από τις άλλες γάτες. Ακριβώς επειδή οι γυμνές γάτες δεν διαθέτουν τρίχωμα που να καλύπτει το δέρμα τους όπως οι υπόλοιπες, τις αισθανόμαστε πιο ζεστές στην υφή.

Ένα πρόβλημα που έχει αυτή η φυλή κοινό με τους ανθρώπους: όσο πιο ανοιχτόχρωμο είναι το δέρμα, τόσο πιο ευαίσθητο είναι στο ηλιακό έγκαυμα. Έτσι, οι ανοιχτόχρωμες γυμνές γάτες μπορούν ακόμα και να μαυρίσουν λίγο τα καλοκαίρια. Ωστόσο, σύμφωνα με την εμπειρία των περισσότερων ιδιοκτητών, η αντηλιακή κρέμα για γάτες δεν είναι απαραίτητη. Αν έχετε αμφιβολίες, ρωτήστε τον κτηνίατρό σας.

Επειδή οι γυμνές γάτες δεν έχουν τρίχωμα που απορροφά το σμήγμα από το δέρμα, συσσωρεύεται ένα ελαφρύ στρώμα σμήγματος με την πάροδο του χρόνου. Ορισμένοι ιδιοκτήτες γατών κάνουν τακτικά μπάνιο τις Σφιγξ τους. Εναλλακτικά, μπορείτε απλά την τρίβετε με ένα υγρό πανί κάθε λίγες ημέρες.

Είναι οι άτριχες γάτες κατάλληλες για τους αλλεργικούς;

Υπάρχει μία φήμη που υποστηρίζει ότι οι αλλεργικοί μπορούν να διατηρήσουν μια Σφιγξ ως κατοικίδιο χωρίς προβλήματα. Αυτό μπορεί να ισχύει για μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά σίγουρα όχι για όλους.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αλλεργιογόνες ουσίες δεν βρίσκονται μόνο στο τρίχωμα, αλλά και στην επιδερμίδα και το σάλιο των γατών. Επομένως, τα άτομα που είναι αλλεργικά στις τρίχες της γάτας μπορεί να είναι αλλεργικά και στις γάτες Σφιγξ. Εάν υποψιάζεστε αλλεργία στις τρίχες των κατοικίδιων ζώων, ζητήστε τη συμβουλή ενός ειδικού. Καλό είναι να περάσετε πρώτα μερικές ώρες στο χώρο ενός εκτροφέα.

Υγεία

Πόσο υγιής είναι μια Σφιγξ;

Οι γάτες Σφιγξ είναι σχετικά σπάνιες κι έτσι εξυπακούεται ότι το διαθέσιμο γονιδιακό απόθεμα είναι αρκετά περιορισμένο. Κατά συνέπεια, ορισμένες ασθένειες μπορούν να εμφανιστούν πιο εύκολα. Επιπλέον, ορισμένοι απόγονοι αυτής της φυλής έχουν το προβληματικό χαρακτηριστικό της έλλειψης μουστακιών λόγω εκτροφής βασανισμού.

Ανήκει η Σφιγξ στις φυλές εκτροφής βασανισμού;

Το άρθρο 11β (1) του γερμανικού νόμου περί προστασίας των ζώων ορίζει το εξής: «Απαγορεύεται η εκτροφή σπονδυλωτών ζώων […] εφόσον, στην περίπτωση της αναπαραγωγής, η γνώση της εκτροφής […] οδηγεί στην προσδοκία ότι […] μέρη του σώματος ή όργανα για την αντίστοιχη χρήση του λείπουν ή είναι ακατάλληλα ή παραμορφωμένα λόγω κληρονομικών παραγόντων και ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα πόνο, ταλαιπωρία ή βλάβη του ζώου».

Με βάση αυτό, ένα δικαστήριο αποφάνθηκε το 2015: Οι γυμνές γάτες που γεννιούνται χωρίς μουστάκια συγκαταλέγονται στην εκτροφή βασανισμού. Αυτό συμβαίνει επειδή τα μουστάκια χρησιμεύουν ως αισθητήρια όργανα και είναι απολύτως απαραίτητα για τις γάτες.

Οι εκτροφείς που εκτρέφουν ζώα χωρίς ανεπτυγμένα μουστάκια μπορούν και πρέπει να δηλώνονται στον επίσημο κτηνίατρο που είναι υπεύθυνος για την περιοχή.

Γάτα Σφιγξ © jagodka / stock.adobe.com
Η συγκεκριμένη Σφιγξ δεν έχει μουστάκια και ως εκ τούτου θεωρείται ότι προέρχεται από εκτροφή βασανισμού. Αποφύγετε πάση θυσία να υποστηρίξετε τέτοιες εκτροφές!

Συνήθεις ασθένειες

Ένας άλλος κίνδυνος που σχετίζεται με την εκτροφή αυτής της φυλής είναι η μικρή δεξαμενή γονιδίων. Αυτό οδηγεί συχνά σε αιμομιξίες και συναφείς ασθένειες. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι εκτροφείς γνωρίζουν πώς να αποτρέψουν αυτό το πρόβλημα κάνοντας ζευγαρώματα μετά από διεξοδική μελέτη και με χαμηλό συντελεστή αιμομιξίας.

Οι γάτες Σφιγξ, σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε έως σήμερα, δεν έχουν μεγάλη τάση για κληρονομικές ασθένειες. Ωστόσο, αυτή η φυλή μπορεί να αναπτύξει υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια (HCM) ως αποτέλεσμα μιας μετάλλαξης στο γονίδιο ALMS1. Εάν θέλετε να αναπαραγάγετε τη Σφιγξ σας, μπορείτε να αποκλείσετε αυτό το γενετικό ελάττωμα εκ των προτέρων.

Υπολογίζεται ότι η Σφιγξ χρειάζεται επίσης περίπου 20 τοις εκατό περισσότερη τροφή από τις υπόλοιπες γάτες λόγω της έλλειψης τριχώματος. Η θερμορύθμιση των γυμνών γατών είναι πιο περίπλοκη: λόγω απουσίας τριχώματος, η Σφιγξ χάνει θερμότητα γρηγορότερα. Επομένως, απαιτείται περισσότερη ενέργεια για την αντιστάθμιση της θερμότητας.

Συμβουλή: Επιλέξτε μια υψηλής ποιότητας τροφή για τη Σφιγξ σας.

Εκτροφή

Η προβληματική προέλευση της Σφιγξ

Η γάτα Σφιγξ είναι πολύ σπάνια στη και ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη, διότι η ασυνήθιστη εμφάνισή της ήταν αρχικά ένα τυχαίο ελάττωμα και όλοι όσοι ενδιαφέρονται θα πρέπει να το έχουν κατά νου. Στην πορεία αναπαράχθηκε σκόπιμα από τους ανθρώπους.

Η προέλευση της γάτας Σφιγξ

Η γάτα Σφιγξ δεν προέρχεται από τους Αζτέκους, όπως συχνά ακούγεται, αλλά από τον Καναδά. Το 1966, μια οικόσιτη γάτα γέννησε τυχαία ένα άτριχο γατάκι. Αυτή ήταν η αρχή της αναπαραγωγής των Σφιγξ.

Ο ιδιοκτήτης συνέχισε την εκτροφή με την άτριχη γάτα, την οποία ονόμασε «Prune». Μερικά από τα γατάκια είχαν τρίχωμα, άλλα ήταν άτριχα. Αλλά τα γατάκια είχαν σοβαρά προβλήματα υγείας: Το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν μπορούσε να αναπτυχθεί σωστά. Έτσι, η εκτροφή τους έφτασε σε σημείο να σταματήσει εκεί.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, ωστόσο, βρέθηκαν περισσότερες άτριχες γάτες και η εκτροφή συνεχίστηκε. Από το 1971, οι Σφιγξ έχει αναγνωριστεί ως φυλή. Η πιο διάσημη εκπροσώπηση της φυλής είναι ίσως ο «Mr. Bigglesworth» από την ταινία Austin Powers.

Η κριτική στάση απέναντι στην εκτροφή των άτριχων γατών

Οι γάτες Σφιγξ χωρίς μουστάκια κατατάσσονται στην εκτροφή βασανισμού. Ως εκ τούτου, η εκτροφή τους απαγορεύεται, γι’ αυτό και ο αριθμός των εκτροφέων έχει μειωθεί σημαντικά.

Η καναδική Σφιγξ δεν είναι η μόνη άτριχη γάτα που έχει γίνει αντικείμενο κριτικής. Η Kohona από τη Χαβάη είναι εντελώς γυμνή από τρίχες στο σώμα. Δεδομένου ότι κι αυτή η φυλή δεν έχει μουστάκια, η αναπαραγωγή της απαγορεύεται λόγω του νόμου περί ευημερίας των ζώων.

Η Levkoy, η οποία δεν αναγνωρίζεται από καμία αξιόπιστη ένωση, προήλθε από διασταυρώσεις μεταξύ Scottish Fold και άτριχων γατών όπως η Σφιγξ. Ορισμένοι εκτροφείς γράφουν ότι τα κυρτά αυτιά θυμίζουν ένα εξωτικό λουλούδι. Στην πραγματικότητα, τα αυτιά είναι απλώς παραμορφωμένα – μια μετάλλαξη που μπορεί να σχετίζεται με σοβαρή βλάβη της σπονδυλικής στήλης.

Ο Γερμανικός Κτηνιατρικός Σύλλογος έχει καταρτίσει μια λίστα ελέγχου για τις γάτες που προέρχονται από εκτροφή βασανισμού. Εάν ισχύει μόνο ένα από τα κριτήρια, η σύσταση είναι η εξής: «Μην πάρετε τη γάτα σε καμία περίπτωση! Αυτές περιλαμβάνουν χαρακτηριστικά όπως να μην έχει (σχεδόν) καθόλου τρίχωμα και η γάτα ή η μητέρα να έχει διπλωμένα αυτιά.

Προσοχή κατά την αγορά

Οι καναδικές Σφιγξ είναι σπάνιες. Αν ψάχνετε για την συγκεκριμένη φυλή, πρέπει να είστε υπομονετικοί, καθώς ενδέχεται ο χρόνος αναμονής να είναι μεγάλος. Φροντίστε να περιμένετε έναν υπεύθυνο εκτροφέα αντί να αγοράσετε ένα γατάκι Σφιγξ βιαστικά.

Δυστυχώς, υπάρχουν πολλοί αμφιβόλου αξιοπιστίας πωλητές που προσφέρουν άτριχες γάτες χωρίς ξεκάθαρη απόδειξη προέλευσης και χωρίς εκτεταμένες εξετάσεις των μητρικών ζώων. Πολλοί ανήκουν σε μη αξιόπιστους συλλόγους που δεν αναγνωρίζονται από τη Féderation Internationale Féline (FiFe) προκειμένου να αποκτήσουν δήθεν χαρτιά.

Μην αγοράζετε γατάκι από εκτροφέα που το δίνει πριν από τη δωδέκατη εβδομάδα. Επίσης, αγοράζετε μόνο ζώα των οποίων οι γονείς έχουν ελεγχθεί για τις κληρονομικές ασθένειες υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια (HCM) και πολυκυστική νόσο των νεφρών (PKD). Όλα τα ζώα που χρησιμοποιούνται για εκτροφή πρέπει επίσης να έχουν μουστάκια.

Παρεμφερείς φυλές

Εκτός από τη Σφιγξ, υπάρχουν και άλλες φυλές άτριχων γατών. Ωστόσο, αυτές είναι ακόμη πιο σπάνιες.

Μία από αυτές είναι η Don Sphynx, μια ράτσα γάτας από τη Ρωσία. Η Don Sphynx κυκλοφορεί σε πέντε ποικιλίες τριχώματος, μία από τις οποίες είναι η «γυμνή» έκδοση. Το θετικό είναι ότι η «ρωσική Σφιγξ» έχει πάντα μουστάκια. Οι εκτροφείς έχουν επίσης δημιουργήσει μια άλλη άτριχη γάτα, την Πίτερμπολντ, με την άτριχη εκδοχή των γατών Don Sphynx και Σιάμ.

Μια άλλη φυλή, η Devon Rex, μοιάζει με την Σφιγξ παρά το τρίχωμά της και είναι επίσης πολύ φιλική με τους ανθρώπους. Το σγουρό τρίχωμά της μάλιστα οφείλεται στην ίδια μετάλλαξη με τις αλλαγές στο τρίχωμα των καναδικών Σφιγξ.

Γάτα Σφιγξ: Μια ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη φυλή

Η γάτα Σφιγξ είναι μία ατυχία της φύσης που ο άνθρωπος αποφάσισε κατόπιν υπολογισμένων εκτιμήσεων να την εκτρέφει. Η έντονα εξωτική εμφάνιση και αποκλίνουσα από τον μέσο όρο είναι ένα κίνητρο για την εκτροφή γατών, το οποίο θα πρέπει να αναθεωρήσουμε με κριτικό πνεύμα.

Αναμφίβολα, υπάρχουν πολλά γοητευτικά και συμπαθητικά «άτριχα» τετράποδα πλάσματα. Αλλά κάθε φιλόζωος θα πρέπει να αναρωτηθεί ακριβώς πριν αγοράσει ένα γατάκι: Γιατί επιλέγω μια άτριχη γάτα; Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να είναι σε πρώτο πλάνο η ασυνήθιστη «εξωγήινη εμφάνιση», στην οποία επικεντρώνονται ορισμένοι ιδιοκτήτες Σφιγξ, αλλά θα πρέπει να αφορά περισσότερο την ευθύνη για έναν τετράποδο σύντροφο που θέλει απλώς να είναι γάτα.

Quellen:

Sphynx-Standard der FiFe (PDF)

Verwaltungsgericht Berlin: Nacktkatzen & Qualzucht

Nacktkatzen in Not

Τα πιο χρήσιμα άρθρα μας
3 min

Γάτα του Σιάμ ή Σιαμαία (Siamese)

Μαζί με τη γάτα Περσίας, η γάτα Σιάμ ή Σιαμαία είναι μία από τις αρχαιότερες και πιο διάσημες φυλές γάτας. Η φυλή προέρχεται από μία ευρέως διαδεδομένη μετάλλαξη, που εμφανίστηκε πριν από περίπου 500 χρόνια και έχει τις ρίζες της στην Ασία, δηλαδή το Σιάμ, τη σημερινή Ταϊλάνδη. Το ταξίδι των γατών Σιάμ προς τα άλλα μέρη του δυτικού κόσμου ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα. Εκείνη την εποχή οι γάτες διέμεναν κυρίως στις αυλές βασιλιάδων και αποτελούσαν σύμβολο υψηλής κοινωνικής θέσης.

10 min

Βρετανική Κοντότριχη (British Shorthair)

Αναζητάτε μια γάτα που να συμπληρώνει τέλεια την οικογένειά σας με τον ήρεμο και ισορροπημένο χαρακτήρα της και να μπορείτε να την έχετε συνεχώς εντός σπιτιού; Τότε κατά πάσα πιθανότητα θα σας προτείνουν μία γάτα της φυλής «Βρετανική Κοντότριχη». Ένας «γατόφιλος» δύσκολα μπορεί να αντισταθεί στο πλούσιο τρίχωμα και τα μεγάλα μάτια της Βρετανικής Κοντότριχης, αποκαλούμενης και ως British Shorthair. Επιπλέον, ο χαρακτήρας της Βρετανικής Κοντότριχης είναι απλά αξιαγάπητος! Αλλά τι άλλο πρέπει να γνωρίζετε σχετικά; Το πορτρέτο της συγκεκριμένης φυλής, που σκιαγραφήσαμε για εσάς, παρουσιάζει λεπτομερώς τις κοντότριχες αυτές γάτες από τη Μεγάλη Βρετανία και προσφέρει συμβουλές για την απόκτηση, εκτροφή, διατροφή και πρόληψη για την υγεία τους.

10 min

Γάτα Περσίας (Persian)

Η χνουδωτή γάτα Περσίας, ή αλλιώς Περσική γάτα, είναι μία από τις πιο δημοφιλείς γάτες. Είναι παράξενο, αλλά η Περσική γάτα, η οποία στα περσικά ονομάζεται “Gorbe-ye irāni”, δηλαδή Ιρανική γάτα, ανήκει στις αρχαιότερες φυλές γάτας -  αν και δεν προέρχεται καν από την Ανατολή!