Η προβληματική προέλευση της Σφιγξ
Η γάτα Σφιγξ είναι πολύ σπάνια στη και ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη, διότι η ασυνήθιστη εμφάνισή της ήταν αρχικά ένα τυχαίο ελάττωμα και όλοι όσοι ενδιαφέρονται θα πρέπει να το έχουν κατά νου. Στην πορεία αναπαράχθηκε σκόπιμα από τους ανθρώπους.
Η προέλευση της γάτας Σφιγξ
Η γάτα Σφιγξ δεν προέρχεται από τους Αζτέκους, όπως συχνά ακούγεται, αλλά από τον Καναδά. Το 1966, μια οικόσιτη γάτα γέννησε τυχαία ένα άτριχο γατάκι. Αυτή ήταν η αρχή της αναπαραγωγής των Σφιγξ.
Ο ιδιοκτήτης συνέχισε την εκτροφή με την άτριχη γάτα, την οποία ονόμασε «Prune». Μερικά από τα γατάκια είχαν τρίχωμα, άλλα ήταν άτριχα. Αλλά τα γατάκια είχαν σοβαρά προβλήματα υγείας: Το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν μπορούσε να αναπτυχθεί σωστά. Έτσι, η εκτροφή τους έφτασε σε σημείο να σταματήσει εκεί.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, ωστόσο, βρέθηκαν περισσότερες άτριχες γάτες και η εκτροφή συνεχίστηκε. Από το 1971, οι Σφιγξ έχει αναγνωριστεί ως φυλή. Η πιο διάσημη εκπροσώπηση της φυλής είναι ίσως ο «Mr. Bigglesworth» από την ταινία Austin Powers.
Η κριτική στάση απέναντι στην εκτροφή των άτριχων γατών
Οι γάτες Σφιγξ χωρίς μουστάκια κατατάσσονται στην εκτροφή βασανισμού. Ως εκ τούτου, η εκτροφή τους απαγορεύεται, γι’ αυτό και ο αριθμός των εκτροφέων έχει μειωθεί σημαντικά.
Η καναδική Σφιγξ δεν είναι η μόνη άτριχη γάτα που έχει γίνει αντικείμενο κριτικής. Η Kohona από τη Χαβάη είναι εντελώς γυμνή από τρίχες στο σώμα. Δεδομένου ότι κι αυτή η φυλή δεν έχει μουστάκια, η αναπαραγωγή της απαγορεύεται λόγω του νόμου περί ευημερίας των ζώων.
Η Levkoy, η οποία δεν αναγνωρίζεται από καμία αξιόπιστη ένωση, προήλθε από διασταυρώσεις μεταξύ Scottish Fold και άτριχων γατών όπως η Σφιγξ. Ορισμένοι εκτροφείς γράφουν ότι τα κυρτά αυτιά θυμίζουν ένα εξωτικό λουλούδι. Στην πραγματικότητα, τα αυτιά είναι απλώς παραμορφωμένα – μια μετάλλαξη που μπορεί να σχετίζεται με σοβαρή βλάβη της σπονδυλικής στήλης.
Ο Γερμανικός Κτηνιατρικός Σύλλογος έχει καταρτίσει μια λίστα ελέγχου για τις γάτες που προέρχονται από εκτροφή βασανισμού. Εάν ισχύει μόνο ένα από τα κριτήρια, η σύσταση είναι η εξής: «Μην πάρετε τη γάτα σε καμία περίπτωση! Αυτές περιλαμβάνουν χαρακτηριστικά όπως να μην έχει (σχεδόν) καθόλου τρίχωμα και η γάτα ή η μητέρα να έχει διπλωμένα αυτιά.
Προσοχή κατά την αγορά
Οι καναδικές Σφιγξ είναι σπάνιες. Αν ψάχνετε για την συγκεκριμένη φυλή, πρέπει να είστε υπομονετικοί, καθώς ενδέχεται ο χρόνος αναμονής να είναι μεγάλος. Φροντίστε να περιμένετε έναν υπεύθυνο εκτροφέα αντί να αγοράσετε ένα γατάκι Σφιγξ βιαστικά.
Δυστυχώς, υπάρχουν πολλοί αμφιβόλου αξιοπιστίας πωλητές που προσφέρουν άτριχες γάτες χωρίς ξεκάθαρη απόδειξη προέλευσης και χωρίς εκτεταμένες εξετάσεις των μητρικών ζώων. Πολλοί ανήκουν σε μη αξιόπιστους συλλόγους που δεν αναγνωρίζονται από τη Féderation Internationale Féline (FiFe) προκειμένου να αποκτήσουν δήθεν χαρτιά.
Μην αγοράζετε γατάκι από εκτροφέα που το δίνει πριν από τη δωδέκατη εβδομάδα. Επίσης, αγοράζετε μόνο ζώα των οποίων οι γονείς έχουν ελεγχθεί για τις κληρονομικές ασθένειες υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια (HCM) και πολυκυστική νόσο των νεφρών (PKD). Όλα τα ζώα που χρησιμοποιούνται για εκτροφή πρέπει επίσης να έχουν μουστάκια.
Παρεμφερείς φυλές
Εκτός από τη Σφιγξ, υπάρχουν και άλλες φυλές άτριχων γατών. Ωστόσο, αυτές είναι ακόμη πιο σπάνιες.
Μία από αυτές είναι η Don Sphynx, μια ράτσα γάτας από τη Ρωσία. Η Don Sphynx κυκλοφορεί σε πέντε ποικιλίες τριχώματος, μία από τις οποίες είναι η «γυμνή» έκδοση. Το θετικό είναι ότι η «ρωσική Σφιγξ» έχει πάντα μουστάκια. Οι εκτροφείς έχουν επίσης δημιουργήσει μια άλλη άτριχη γάτα, την Πίτερμπολντ, με την άτριχη εκδοχή των γατών Don Sphynx και Σιάμ.
Μια άλλη φυλή, η Devon Rex, μοιάζει με την Σφιγξ παρά το τρίχωμά της και είναι επίσης πολύ φιλική με τους ανθρώπους. Το σγουρό τρίχωμά της μάλιστα οφείλεται στην ίδια μετάλλαξη με τις αλλαγές στο τρίχωμα των καναδικών Σφιγξ.