Ο κορωνοϊός στις γάτες 

Οι κορωνοϊοί δεν εμφανίζονται μόνο στους ιδιοκτήτες ζώων, αλλά και στους ίδιους τους τετράποδους φίλους μας. Σε αντίθεση με το νέο ανθρώπινο κορωνοϊό, οι κορωνοϊοί στις γάτες (FCoV) είναι γνωστοί εδώ και πολλά χρόνια. Σε αυτούς ανήκουν ο εντερικός κορωνοϊός της γάτας (FECV), καθώς και ο κατά πολύ πιο γνωστός ιός της λοιμώδους περιτονίτιδας της γάτας (FIPV). Ο τελευταίος προκαλεί τη θανατηφόρο λοιμώδη περιτονίτιδα (FIP), η οποία οδηγεί τις προσβεβλημένες γάτες σε φλεγμονή του περιτοναίου και ασκίτη (η κοιλιά της γάτας είναι γεμάτη με υγρό). Αντιθέτως, οι άνθρωποι, ιδίως οι ανοσοανεπαρκείς, όπως οι ηλικιωμένοι και οι άρρωστοι, υποφέρουν από συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη.

Είναι ο Covid-19 επικίνδυνος για τη γάτα μου;

31.03.20: Τέλη του 2019 γνωστοποιήθηκαν τα πρώτα κρούσματα της νέας μολυσματικής νόσου Covid-19 σε ανθρώπους στην Κίνα. Έκτοτε χιλιάδες άνθρωποι παγκοσμίως έχουν νοσήσει και το ερώτημα, από που προέρχεται ο κορωνοϊός SARS-CoV-2, παραμένει μέχρι στιγμής αδιευκρίνιστο. Σύμφωνα με τις τρέχουσες επιστημονικές εξελίξεις, αυτή η νόσος του αναπνευστικού συστήματος μεταδόθηκε στους ανθρώπους από νυχτερίδες, μυρμηγκοφάγους ή φίδια. Το ομοσπονδιακό ινστιτούτο έρευνας για την υγεία των ζώων (Friedrich-Löffler-Institut, FLI) θεωρεί, σύμφωνα πάντα με τα τελευταία επιστημονικά ευρήματα, σχεδόν απίθανη τη μετάδοση του SARS-CoV-2 από ανθρώπους σε γάτες και αντιστρόφως.

Παρόλο που πριν από λίγες ημέρες μια βελγική γάτα μιας γυναίκας που είχε νοσήσει από Covid-19 εκδήλωσε αναπνευστικά προβλήματα, και μπόρεσε και ανιχνεύθηκε σε αυτήν SARS-CoV-2, το ινστιτούτο FLI εξακολουθεί να τονίζει ότι πρόκειται για μεμονωμένη περίπτωση. Η γάτα βρίσκεται προς το παρόν υπό κτηνιατρική επίβλεψη και δεδομένης της κατάστασης είναι σχετικά καλά.

Και στους δύο σκύλους από το Χονγκ Κονγκ ο ιός ανιχνεύθηκε στη μύτη και στο στόμα τους. Καθώς ωστόσο τα αντισώματα αυτών κατά του ιού ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, οι γιατροί συμπεραίνουν ότι πρόκειται για μόλυνση από το περιβάλλον.

Θα πρέπει να φοβάμαι να αφήσω τη γάτα μου να βγει έξω από το σπίτι;

Προς το παρόν δεν υπάρχουν επιστημονικά ευρήματα που να αποδεικνύουν ότι οι γάτες μπορούν να μεταδώσουν το νέο κορωνοϊό στους ανθρώπους. Εάν η γάτα σας είναι καλά, μπορεί να συνεχίσει να βγαίνει έξω από το σπίτι και να ανακαλύπτει το περιβάλλον. Ωστόσο, συνιστάται να τηρούνται τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής, όπως το καλό πλύσιμο των χεριών μετά την επαφή με κατοικίδια ζώα και ο τακτικός καθαρισμός των χώρων όπου τρώνε και κάνουν την ανάγκη τους.

Τι απογίνεται η γάτα μου, αν πρέπει να μείνω σε καραντίνα;

Άτομα που έχουν τεθεί σε καραντίνα δεν επιτρέπεται να βγουν έξω από το σπίτι τους για τουλάχιστον δύο εβδομάδες. Εάν η γάτα σας είναι μια οικόσιτη γάτα, αυτή μπορεί να κάνει ως συνήθως την ανάγκη της στην τουαλέτα της. Εάν η γάτα σας είναι ελεύθερη, μπορείτε επίσης να την αφήσετε να βγει έξω στον κήπο ή στη γειτονιά. Αν δεν διαθέτετε αρκετά αποθέματα τροφής για γάτες ή παιχνίδια απασχόλησης, μπορείτε να παραγγείλετε online ή να ζητήσετε από οικεία πρόσωπα να πραγματοποιήσουν για εσάς τις επιθυμητές αγορές. Προς το παρόν πολλές μεταφορικές εταιρείες παραδίδουν ανέπαφα το πακέτο σας, τοποθετώντας το έξω από την είσοδο του σπιτιού σας.

Εκτός από τον Covid-19, και οι ήδη γνωστοί κορωνοϊοί της γάτας (FCoV) παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία των γατών, καθώς αυτοί μπορούν να γίνουν πολύ επικίνδυνοι για τους τετράποδους φίλους μας. Στο άρθρο μας θα βρείτε σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το ποιοι κορωνοϊοί εμφανίζονται στις γάτες, με ποια συμπτώματα εκδηλώνονται, καθώς και πως μπορούν οι γάτες να προστατευτούν από αυτούς.

Ο κορωνοϊός στις γάτες – εξάπλωση και χαρακτηριστικά

Όταν μιλάμε για κορωνοϊό στις γάτες, πρόκειται στην ουσία για τον εντερικό κορωνοϊό της γάτας (FECV), καθώς και τον επακόλουθο ιό λοιμώδους περιτονίτιδας της γάτας (FIPV). Και οι δύο ιοί διαιρούνται και πάλι σε δύο διαφορετικούς τύπους (ορότυπος I και II), οι οποίοι επίσης διαφέρουν στα χαρακτηριστικά τους.

Ο εντερικός κορωνοϊός της γάτας (Feline Enteric Coronavirus, FECV)

Αυτός ο ιός είναι ευρέως διαδεδομένος στις γάτες, ενώ προσβάλλει συχνά ιδίως γάτες εκτροφείων. Οι γάτες μπορούν να μολυνθούν μέσω άμεσης και έμμεσης επαφής με εκκρίσεις της αναπνευστικής οδού, μολυσμένα κόπρανα και ούρα. Οι γάτες μολύνονται για παράδειγμα μέσω μολυσμένων δοχείων τροφής, τουαλετών ή κατά το παιχνίδι. Οι ιοί περνούν από το στόμα στο γαστρεντερικό σωλήνα, όπου πολλαπλασιάζονται και κατόπιν επιτίθενται στους περιφερειακούς λεμφαδένες και τα φαγοκύτταρα (μακροφάγα) του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ο ιός της λοιμώδους περιτονίτιδας της γάτας (Feline Infectious Peritonitis, FIP)

Ενώ ο εντερικός κορωνοϊός της γάτας (FECV) είναι ευρέως διαδεδομένος, η λοίμωξη από ιό της λοιμώδους περιτονίτιδας εμφανίζεται λιγότερο συχνά στη γάτα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο ιός δεν μεταδίδεται ούτε μέσω άμεσης ούτε μέσω έμμεσης επαφής. Προέρχεται από τυχαίες μεταλλάξεις του εντερικού κορωνοϊού της γάτας (FECV) στα φαγοκύτταρα, με αποτέλεσμα πιθανόν κάθε γάτα μολυσμένη με FECV να μπορεί να μεταφέρει τον ιό της λοιμώδους περιτονίτιδας.

Μια λοίμωξη δεν σημαίνει ωστόσο πάντοτε ότι πρέπει οπωσδήποτε να εμφανίζονται σημάδια νόσου. Μόνο το 5 έως 10% των προσβεβλημένων γατών αναπτύσσει κατά τη διάρκεια της ζωής του λοιμώδη περιτονίτιδα (FIP), με μεγάλο ποσοστό αυτών των γατών να βρίσκονται στο πρώτο έτος ζωής, ενώ σημαντικό ρόλο παίζουν και παράγοντες ανοσοανεπάρκειας όπως άλλες λοιμώξεις (π.χ. FeLV, FIV).

Εάν τα μολυσμένα φαγοκύτταρα εισέλθουν στο αίμα, ο ιός εξαπλώνεται σε ολόκληρο το σώμα και προκαλεί μαζικές βλάβες. Αυτές εξαρτώνται από την αντίστοιχη εξέλιξη της νόσου:

• Η υγρή μορφή (επίσης εκφυλιστική ή οροειδής) της FIP προκαλεί φλεγμονή των οροειδών μεμβρανών του δερμάτων, που μεταξύ άλλων καλύπτουν τα όργανα του θώρακα, της κοιλιακής και πυελικής κοιλότητας. Το όνομα προέρχεται από τη μαζική παραγωγή μιας καφέ-κίτρινης έκκρισης που δημιουργείται κατά τη λεγόμενη πολυσεροσίτιδα.
• Η λεγόμενη ξηρά, κοκκιωματώδης ή αναποτελεσματική μορφή οδηγεί σε οζώδεις φλεγμονές (κοκκιώματα) μ.ά. στο ήπαρ, τη σπλήνα και το πάγκρεας, καθώς και στους λεμφαδένες.

Συμπτώματα κορωνοϊού: Ποιες κλινικές ενδείξεις υποδηλώνουν ότι η γάτα έχει μολυνθεί;

Μετά τη λοίμωξη με τον ιό της λοιμώδους περιτονίτιδας, τα πρώτα σημάδια μπορεί να εκδηλωθούν μετά από μερικές ημέρες ή μόλις μετά από μερικούς μήνες.

Δεδομένου ότι ένας μεγάλος αριθμός οργάνων όπως οι νεφροί, το ήπαρ ή το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) έχουν υποστεί βλάβη, η εικόνα της FIP είναι ωστόσο πολύ διαφορετική. Ανάλογα με την εξέλιξη της νόσου, παρατηρούνται τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Γενικά συμπτώματα: υποτροπιάζων πυρετός, αδυναμία και κόπωση
• Αλλαγές στη συμπεριφορά, όπως ξαφνική επιθετικότητα ή φόβος
• Διαταραχές της κίνησης όπως ατελής παράλυση ή προβλήματα συντονισμού (αταξία)
• Κίτρινες βλεννογόνες μεμβράνες (ίκτερος, π.χ. στο στόμα) και θολή όραση
• Εξάντληση με ταυτόχρονη αύξηση της κοιλιακής περιφέρειας (λόγω κοιλιακής πτώσης) και συνεπακόλουθης δύσπνοιας

Ενώ η FIP μπορεί να οδηγήσει τις γάτες σε θάνατο μέσα σε λίγες εβδομάδες, ο εντερικός κορωνοϊός (FECV) προκαλεί ευτυχώς μόνο ήπια εντερική φλεγμονή με διάρροια και πυρετό.

Πώς αναγνωρίζονται οι κορωνοϊοί στις γάτες;

Εάν η γάτα σας κοιμάται επανειλημμένως το τελευταίο χρονικό διάστημα ή εμφανίζονται συμπτώματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα ή άλλα σοβαρά συμπτώματα, θα πρέπει να γίνει διάγνωση από έναν/μία κτηνίατρο.

Εάν το ιατρικό ιστορικό και η γενική κλινική εξέταση υποδηλώνουν πιθανή λοίμωξη από κορωνοϊό, ο/η κτηνίατρος έχει στη διάθεσή του/της τρεις επιλογές διάγνωσης:

• Με έμμεση ανίχνευση παθογόνων: Τα δείγματα από ορό αίματος ή από εκκρίσεις κοιλιακών υγρών μπορούν να μετρήσουν με ειδικά τεστ (ELISA ή ανοσοφθορισμό) το επίπεδο αντισωμάτων που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα.
• Με άμεση ανίχνευση του παθογόνου: Μέσω λήψης δείγματος από απεκκρίσεις κοπράνων, αίματος ή κοιλιακών υγρών μπορεί σε ένα κτηνιατρικό εργαστήριο να πραγματοποιηθεί μοριακή βιολογική εξέταση (RT-PCR, αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης σε πραγματικό χρόνο). Σε γάτες που έχουν ήδη πεθάνει, τα κοκκιώματα μπορούν να εξεταστούν για παθολογικά αίτια. Αυτή αποτελεί και την ασφαλέστερη μέθοδο ανίχνευσης.
• Με εργαστηριακή διάγνωση: Η μείωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων (ερυθροκύτταρα), ορισμένων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος (π.χ. λεμφοκύτταρα και θρομβοκύτταρα) και η αλβουμίνη, καθώς και οι αυξημένες συγκεντρώσεις πρωτεΐνης πλάσματος και ινωδογόνου αποτελούν ενδείξεις για FIP.

Πώς αντιμετωπίζεται η λοίμωξη της γάτας από κορωνοϊό;

Η διάρροια και ο πυρετός μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή στο πλαίσιο μιας λοίμωξης με τον FECV. Ωστόσο, η λοιμώδης περιτονίτιδα δυστυχώς δεν θεραπεύεται. Τα διαθέσιμα μέτρα είναι καθαρώς υποστηρικτικά, και μπορούν να βελτιώσουν την υπόλοιπη ποιότητα ζωής και να μειώσουν την ταλαιπωρία της γάτας. Εάν αυτό δεν είναι πλέον εφικτό, κατά τον κτηνιατρικό έλεγχο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η λύτρωση της γάτας.

Πώς γίνεται η πρόγνωση του κορωνοϊού στις γάτες;

Η πρόγνωση της λοίμωξης με FECV είναι συνήθως καλή, αλλά υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος μετάλλαξης σε FIPV. Εάν τελικά εμφανιστεί κλινική FIP, δυστυχώς η γάτα θα πεθάνει σύντομα.

Πώς μπορώ να προστατεύσω τη γάτα μου από κορωνοϊούς;

Τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα προστατεύουν τη γάτα σας από λοίμωξη με κορωνοϊό:

• Τακτικός καθαρισμός της τουαλέτας και του μπολ τροφής, καθώς και τακτική ανανέωση του πόσιμου νερού της γάτας
• Αποφυγή άγχους
• Τακτική εξέταση των γατών κατά την κύηση και των νεογνών,  καθώς και αποφυγή της επαφής με μολυσμένες γάτες
• Από την ηλικία των 16 εβδομάδων υπάρχει διαθέσιμος εμβολιασμός κατά του ιού της λοιμώδους περιτονίτιδας, η αποτελεσματικότητά του ωστόσο είναι αμφιλεγόμενη

Ανακαλύψτε την ποικιλία μας σε προϊόντα καθαρισμού για αξεσουάρ γάτας!

Πηγές:

kleintierpraxis-wandsbek.de, kleintierpraxis-ninamueller.de