© Το γιατί οι γάτες συμπεριφέρονται περίεργα κατά τη διάρκεια της πανσελήνου δεν έχει ακόμη ερευνηθεί επαρκώς επιστημονικά.
Το γιατί οι γάτες συμπεριφέρονται παράξενα κατά την πανσέληνο δεν έχει ακόμη ερευνηθεί επαρκώς επιστημονικά.
Όλες οι γάτες είναι ήσυχες τη νύχτα. Εκτός αν το φεγγάρι είναι στρογγυλό και γεμάτο στον ουρανό – τότε έχει έρθει η ώρα για ξεφάντωμα! Νιαουρίζουν, παραμονεύουν και ζευγαρώνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οι ιδιοκτήτες γατών υποψιάζονται εδώ και καιρό ότι η γάτα κροταλίζει διαφορετικά κατά τη διάρκεια της πανσελήνου, αλλά τι έχει να πει η επιστήμη γι’ αυτό;
Το φεγγάρι ανέκαθεν λέγεται ότι έχει μαγική επίδραση στα έμβια όντα. Τις νύχτες με πανσέληνο κάποιοι άνθρωποι μεταλλάσσονται σε λυκάνθρωπους, σύμφωνα με τον μύθο.
Γνωρίζουμε όμως και για λιγο πιο ρεαλίστικές επιδράσεις της πανσελήνου: Κάποιοι σύγχρονοι αρχίζουν να υπνοβατούν. Και άλλοι πάλι δεν μπορούν πλέον να κοιμηθούν καθόλου όταν το φεγγάρι λάμπει στο παράθυρο.
Το αν το φεγγάρι ευθύνεται γι’ αυτό δεν μπορεί να αποδειχθεί στα σίγουρα. Χωρίς αμφιβολία, το φεγγάρι έχει μεγάλη επιρροή στον πλανήτη μας. Κινεί τεράστιους ωκεανούς και δημιουργεί παλίρροιες και άμπωτες.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα γεγονότα, θα ήταν θαύμα αν οι γάτες γλίτωναν από τις συνέπειες της πανσελήνου! Μέχρι στιγμής, ωστόσο, οι μελέτες σχετικά με το θέμα των γατών κατά την πανσέληνο είναι μάλλον ισχνές. Οι ερευνητές δεν έχουν κάνει ακόμη σχετικές, επιστημονικές προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση.
Το Κολέγιο Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο αποτελεί εξαίρεση: Σε μια μελέτη, η ομάδα απέδειξε ότι οι γάτες είχαν 30% περισσότερες πιθανότητες να τραυματιστούν κατά την πανσέληνο. Περισσότερες γάτες προσέρχονταν στα επείγοντα περιστατικά του νοσοκομείου κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν βρήκαν έναν αποδεδειγμένο λόγο γι’ αυτό.
Δεν μπορεί κανείς να εικάσει γιατί οι γάτες τείνουν να αυτοτραυματίζονται περισσότερο κατά τη διάρκεια της πανσελήνου. Ίσως είναι πιο δραστήριες αυτή την εποχή επειδή υπάρχει περισσότερο φως. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η πανσέληνος διαταράσσει τον κιρκάδιο ρυθμό της γάτας με τη λάμψη της και την επιρροή της στη βαρύτητα.
Αυτός ο καθημερινός ρυθμός οργανώνει τη συμπεριφορά κατά τη διάρκεια 24 ωρών – π.χ. πότε πρέπει να ξεκουραστούν, να φάνε και να παίξουν. Ο κιρκάδιος ρυθμός περιλαμβάνει αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματος, στις ορμόνες, στον καρδιακό ρυθμό και σε άλλα φυσικά χαρακτηριστικά.
Οι γάτες είναι εξημερωμένα κατοικίδια, αλλά εξακολουθούν να ζουν στους ρυθμούς της φύσης. Πιθανώς η ευαισθησία τους στους σεληνιακούς ρυθμούς είναι ο λόγος για τη συμπεριφορά τους κατά την πανσέληνο.
Αν και υπάρχουν λίγες αξιόπιστες έρευνες σχετικά με τις γάτες και την πανσέληνο, η επιστήμη έχει τουλάχιστον επιβεβαιώσει μια γενική επίδραση του φεγγαριού στα ζώα.
Η έρευνα δείχνει ότι ορισμένα είδη εντόμων αλλάζουν το πως πετάνε κατά τη διάρκεια διαφορετικών φάσεων του φεγγαριού και ότι ορισμένα θαλάσσια ζώα της Θάλασσας Wadden ευθυγραμμίζουν έντονα τη ζωή τους με το φεγγάρι. Τα θαλάσσια ζώα ζευγαρώνουν σημαντικά συχνότερα τις νύχτες με πανσέληνο απ’ ό,τι τις κανονικές νύχτες.
Το 2000 πραγματοποιήθηκε μια μικρή μελέτη στην Αγγλία. Οι ερευνητές ήθελαν να αποδείξουν αν και πώς το φεγγάρι επηρεάζει τη συμπεριφορά των ζώων. Ανέλυσαν δεδομένα από τα έτη 1997 έως 1999.
Το αποτέλεσμα μιλάει από μόνο του: κατά τις φάσεις της πανσελήνου αυτών των ετών, παρουσιάστηκαν στην κλινική σημαντικά περισσότεροι ασθενείς με τραυματισμούς από δαγκώματα ζώων. Ο αριθμός των περιστατικών αυξανόταν σταθερά λίγες ημέρες πριν από την πανσέληνο, κορυφωνόταν τη νύχτα της πανσελήνου και έπεφτε σταθερά πίσω στα φυσιολογικά επίπεδα τις επόμενες ημέρες.
Το συναρπαστικό ερώτημα για τους λάτρεις των γατών είναι: Μπορούν αυτές οι επιστημονικές παρατηρήσεις να ισχύουν και για τις γάτες; Αν ρωτήσετε ανθρώπους με εμπειρία στις γάτες, η κατάσταση είναι ξεκάθαρη. Υπάρχουν πολλές αναφορές στις οποίες οι ιδιοκτήτες γατών περιγράφουν μια αλλαγή στη φύση και τη συμπεριφορά της γάτας τους κατά την πανσέληνο.
Μόλις το φεγγάρι βγει στον ουρανό σε όλο του το μεγαλείο, οι γάτες γίνονται πολύ πιο δραστήριες από ό,τι τις άλλες νύχτες του σεληνιακού κύκλου. Αυτό μπορεί να αντικατοπτρίζεται σε μια αυξημένη επιθυμία για παιχνίδι.
Έτσι, πολλές γάτες τρέχουν περισσότερο, ξεκουράζονται λιγότερο και δεν χάνουν καμία ευκαιρία να πηδάνε, να πιάνουν πράγματα και να γρατζουνάνε. Γενικά, δείχνουν πιο άγρυπνες, πιο περίεργες και μερικές φορές και πιο επιθετικές.
Είναι πολύ εμφανές ότι οι γάτες που κυκλοφορούν ελέυθερα είναι περισσότερο έξω τις νύχτες με πανσέληνο. Η γάτα έρχεται σπίτι μόνο τις πρώτες πρωινές ώρες. Στο δρόμο δεν απέφυγε κανέναν τσακωμό όπως δείχνουν και οι πληγές της. Αυτή την περίοδο του μήνα, οι καβγάδες για τη ιδεκδίκηση περιοχής και συνεπώς οι τραυματισμοί συμβαίνουν συχνά και αυτό συνήθως αφήνει ίχνη στην αγαπημένη χνουδωτή σας φίλη.
Μερικές φορές μπορεί και να ακούσετε αυτούς τους καβγάδες. Όλοι το γνωρίζουν: Όταν οι αντίπαλες γάτες συναντιούνται στις γειτονιές, φωνάζουν η μία στην άλλη.
Η δυσάρεστη γκρίνια της γάτας ακούγεται μερικές φορές σαν κλάμα μωρού και είναι έντονα σπαρακτική. Την επόμενη φορά που θα ακούσετε μια γάτα να κλαίει τη νύχτα, παρατηρήστε αν είναι νύχτα με πανσέληνο. Τότε θα ξέρετε ότι έχετε να κάνετε με δύο «σεληνιασμένα» αιλουροειδή.
Παρεμπιπτόντως, και ο σκύλος διαισθάνεται μια αλλαγή κατά τη διάρκεια μιας πανσελήνου. Έτσι, μπορεί να ακούσετε κι έναν σκύλο να ουρλιάζει στο φεγγάρι μια μέρα.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τόσο οι θηλυκές όσι και οι αρσενικές γάτες παρουσιάζουν αυξημένη σεξουαλική ορμή κατά τις φάσεις της πανσελήνου. Ο οίστρος τους να αναζητήσουν σεξουαλικό σύντροφο για αναπαραγωγή.
Δεν είναι ασυνήθιστο για τις μη στειρωμένες γάτες να μείνουν έγκυες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Αν δεν θέλετε να αποκτήσετε χαριτωμένα γατάκια τότε να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και, αν χρειαστεί, αρνηθείτε την ελεύθερη πρόσβαση στη γάτα ή ενημερωθείτε για τη στείρωση.
Υπάρχουν γάτες που «μιλάνε» πολύ από τη φύση τους. Άλλες είναι περισσότερο σιωπηλές. Κατά τη διάρκεια της πανσελήνου, ωστόσο, μπορείτε να παρατηρήσετε ότι η ομιλητικότητα των γατών είναι πιο έντονη.
Τότε θα ακούτε τις γάτες να νιαουρίζουν όλη την ημέρα. Τη νύχτα, αυτό μπορεί να κορυφωθεί σε μια πραγματική συναυλία γκρίνιας και να παρακινήσει και άλλες γάτες να συμμετέχουν. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύσσονται ομαδικά φαινόμενα, με τις συγκεντρωμένες γάτες να κάνουν δυνατή φασαρία και να ξυπνούν όλη τη γειτονιά.
Δεν είναι όλες οι γάτες ευαίσθητες στους ψιθύρους της πανσελήνου. Για τους ιδιοκτήτες των οποίων η γάτα δεν «σεληνιάζεται», δεν υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέχουν.
Αν όμως παρατηρήσετε ότι η γάτα σας αντιδρά στο φεγγάρι, προσαρμόστε τη συμπεριφορά σας στην κατάσταση εκείνες τις μέρες. Ακολουθούν μερικές συμβουλές για το πώς να χειριστείτε τη γάτα σας κατά τη διάρκεια της πανσελήνου:
Ευθανασία γάτας; Μια δύσκολη απόφαση - ακόμη και αν το ζώο υποφέρει.
Λόγω της τάσης της να είναι ευμετάβλητη και μυστηριώδης, η γάτα δείχνει άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο πόσο αγαπάει τον ιδιοκτήτη της. Επίσης, μερικές φορές το δείχνουν με πιο διακριτικό τρόπο σε σχέση με τους σκύλους. Παρ' όλα αυτά, ο γνώστης της γάτας θα είναι σε θέση να αναγνωρίσει σαφώς τα σημάδια αγάπης της. Όσο περισσότερο εμπιστεύεστε το ένστικτό σας - όπως ακριβώς κάνει και η γάτα σας - τόσο περισσότερο θα βλέπετε και θα αισθάνεστε πόσο πολύ σας αγαπάει το κατοικίδιό σας.
«Τσακώνονται σαν το σκύλο με τη γάτα»: όποιος ακούει αυτή τη φράση, υποθέτει ότι η γάτα και ο σκύλος δεν είναι ακριβώς οι καλύτεροι φίλοι. Υπάρχει όντως μια δόση αλήθειας στο μύθο ότι ο σκύλος και η γάτα είναι ορκισμένοι εχθροί; Σε ποιες περιπτώσεις μπορεί αυτό να οδηγήσει σε παρερμηνείες; Υπάρχει η δυνατότητα να αφήσετε μια γάτα και ένα σκύλο να ζουν στο ίδιο σπίτι, και παράλληλα τα δύο ζώα να είναι ευτυχισμένα;
