Σκύλοι και παραμονή Πρωτοχρονιάς: Συμβουλές για το άγχος από τα πυροτεχνήματα 

Τα φανταχτερά πυροτεχνήματα που σκάνε τα μεσάνυχτα είναι το αποκορύφωμα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Δυστυχώς, τα περισσότερα σκυλιά το βλέπουν διαφορετικά: κλαψουρίζουν, τρέχουν ανήσυχα και τρέμουν ή κρύβονται πανικόβλητα στην πιο απομακρυσμένη γωνία. Δείτε σε αυτό το άρθρο πώς να χειριστείτε σωστά τον σκύλο σας την παραμονή της Πρωτοχρονιάς ώστε να τον βοηθήσετε και πώς μπορείτε να τον προετοιμάσετε για το θέαμα των πυροτεχνημάτων.

Γιατί κάποια σκυλιά φοβούνται την παραμονή της Πρωτοχρονιάς;

Η αλλαγή του χρόνου αποτελεί πραγματική πρόκληση για ορισμένους ιδιοκτήτες σκύλων. Οι δυνατές φωτοβολίδες, οι πολύχρωμες κροτίδες και οι εκρήξεις πυροτεχνημάτων μπορούν φέρουν αμέσως αναστάτωση ακόμα και στον πιο ήρεμο σκύλο.

Γιατί όμως τόσα πολλά σκυλιά φοβούνται την παραμονή της Πρωτοχρονιάς; Προκειμένου να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τις αντιδράσεις, βοηθάει μια γρήγορη ματιά στα αισθητήρια όργανα του σκύλου. Οι σκύλοι δεν είναι μόνο πιο ευαίσθητοι στο φως από τους ανθρώπους, αλλά ακούν και μυρίζουν σε πολύ μεγαλύτερη ένταση από εμάς. Αυτή η αισθητηριακή υπερφόρτωση προκαλεί τελικά πανικό σε πολλούς τετράποδους φίλους.

Ευαίσθητη ακοή

Αν συγκρίνουμε τα επίπεδα ακοής, η επιστήμη λέει ότι ο άνθρωπος ακούει συχνότητες μεταξύ 20 και 20.000 hertz, ενώ ένας σκύλος ακούει μεταξύ 15 και 50.000 hertz. Επομένως, οι σκύλοι αντιλαμβάνονται και τους υψηλούς ήχους που εμείς δεν ακούμε καν μετά από ένα σημείο. Επομένως, τα πυροτεχνήματα δεν είναι πιο δυνατά για τους τετράποδους φίλους μας, απλώς ακούνε πολύ πιο έντονα τον θόρυβο.

Επιπλέον, στους σκύλους η ακοή είναι πάντοτε ενεργή. Ακόμη και όταν κοιμάται βαθιά, ο παραμικρός θόρυβος μπορεί να τον ξυπνήσει.

Έτσι, για έναν σκύλο την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, δύο είναι οι παράγοντες στο προσκήνιο. Από τη μία πλευρά, αντιλαμβάνεται τον θόρυβο από τα πυροτεχνήματα που σκάνε ως πιθανό κίνδυνο. Από την άλλη, ο συνδυασμός της έντασης και της συχνότητας του θορύβου εγγυάται ότι οι τετράποδοι φίλοι μας βιώνουν αυτούς τους ήχους πολύ πιο έντονα από ό,τι εμείς οι άνθρωποι.

Ευαίσθητη όσφρηση

Οι άνθρωποι έχουν πέντε έως 20 εκατομμύρια οσφρητικά κύτταρα, ενώ οι σκύλοι έχουν τον αστρονομικό αριθμό των 125 έως 220 εκατομμυρίων. Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται μόνο τους ήχους και τα φώτα σε σχέση με τα πυροτεχνήματα. Ειδικά όμως για τα σκυλιά, που προσανατολίζονται κυρίως μέσω της όσφρησης, η ρύπανση από τις οσμές που προκαλούν τα πυροτεχνήματα αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα άγχους.

Προσοχή: Η αντίδραση στους θορύβους της παραμονής της Πρωτοχρονιάς δεν είναι απαραίτητα η ίδια κάθε χρόνο. Μπορεί ο σκύλος σας να φαινόταν πάντα χαλαρός την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, αλλά την επόμενη χρονιά μπορεί ξαφνικά να στρεσαριστεί έντονα.

Πώς μπορώ να καταλάβω αν ο σκύλος μου φοβάται την παραμονή της Πρωτοχρονιάς;

Ενώ μερικοί τετράποδοι φίλοι απλά αποσύρονται ή τρέχουν να κρυφτούν στην αγκαλιά του ιδιοκτήτη τους για να προστατευτούν, άλλοι πανικοβάλλονται. Τα πιο συνήθη σημάδια άγχους σε σκύλους είναι:

• βαρύ λαχάνιασμα
• κατεβασμένα αυτιά
• διεσταλμένες κόρες, διάπλατα μάτια
• ανησυχία
• απώλεια όρεξης
• τρέμουλο
• σκυμμένη στάση
• κατεβασμένη ουρά
• τεντωμένο στόμα/σαγόνι

Το αργότερο όταν ο σκύλος σας παρουσιάσει αυτά τα συμπτώματα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, θα πρέπει οπωσδήποτε να παρέμβετε και να του συμπαρασταθείτε. Αλλά ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος να ηρεμήσετε έναν τόσο στρεσαρισμένο σκύλο; Εξάλλου, τα πυροτεχνήματα έξω δεν μπορούν απλά να σβήσουν με το πάτημα ενός κουμπιού.

Άμεσα μέτρα κατά του φόβου των πυροτεχνημάτων

Μόλις σκάσουν τα πρώτα πυροτεχνήματα, ο σκύλος σας αντιδρά φοβισμένα και γίνεται νευρικός; Τότε θα πρέπει να δοκιμάσετε τις παρακάτω συμβουλές για να ηρεμίσετε το αγαπημένο σας ζωάκι και να το κάνετε να νιώσει ασφαλές.

Να έχετε πάντα τον σκύλο σας δεμένο με λουρί την παραμονή της Πρωτοχρονιάς

Ακόμη και την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, τα σκυλιά πρέπει να ξεδώσουν με τρέξιμο. Ωστόσο, για να είναι η βόλτα όσο το δυνατόν λιγότερο αγχωτική, καλύτερα πηγαίντε κατά τη διάρκεια της ημέρας και σε ήσυχα μέρη. Πάρτε το σκύλο σας στο δάσος, για παράδειγμα, και αποφύγετε το κέντρο της πόλης, όπου οι πρώτοι κρότοι ξεκινούν συνήθως ώρες ή ακόμα και ημέρες πριν από την Πρωτοχρονιά. Έχετε το νου σας για σκουπίδια, σπασμένα γυαλιά και τις κροτίδες που δεν έχουν σκάσει ακόμη και μετά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

Επιπλέον, θα πρέπει πάντα να κρατάτε το σκύλο σας με λουρί αυτές τις ημέρες. Εξάλλου, ποτέ δεν ξέρετε πότε θα σκάσει ένα πυροτέχνημα δυνατά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Δεν θα πρέπει να υποτιμάτε τον κίνδυνο ο σκύλος σας να φύγει μακριά τρομαγμένος, να μην μπορεί να βρει τον δρόμο της επιστροφής ή ακόμη και να τρέξει σε πολυσύχναστο δρόμο.

Μείνετε στο σπίτι μαζί με το σκύλο

Καθώς πέφτει το σκοτάδι, ολοένα και αυξάνονται οι ήχοι των πρώτων πυροτεχνημάτων της παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Το αργότερο εκείνη την ώρα θα πρέπει να επιστρέψετε στο σπίτι με το σκύλο σας.

Παρόλο που στις περισσότερες χώρες συνηθίζεται να περνάτε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έξω στο δρόμο, θα πρέπει να μείνετε μαζί με το σκύλο σας και να μην τον αφήσετε μόνο του όσο είναι φοβισμένος.

Ειδικά τα πιο αγχώδη σκυλιά χρειάζονται τον φροντιστή τους κοντά τους εκείνη τη στιγμή για να τους δώσει μια αίσθηση ασφάλειας και δεν απλώς να αποσυρθούν σε ένα ήσυχο δωμάτιο μόνα τους.

Κλείστε πόρτες, παράθυρα και παντζούρια

Δυστυχώς, ο δυνατός κρότος των πυροτεχνημάτων διαπερνά και τους χοντρούς τοίχους των σπιτιών. Οι κλειστές πόρτες, τα παράθυρα και τα παντζούρια μπορούν ωστόσο να μειώσουν κάπως το θόρυβο. Ορισμένα σκυλιά αντιδρούν νευρικά και στις έντονες λάμψεις φωτός στον ουρανό. Εάν δεν έχετε παντζούρια, θα πρέπει τουλάχιστον να τραβήξετε τις κουρτίνες.

Ανοίξτε την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο

Εκτός από το να κρατάτε τα παράθυρα κλειστά, μπορείτε να προσπαθήσετε να πνίξετε τους θορύβους των πυροτεχνημάτων με άλλους ήχους που είναι οικείοι στο σκύλο σας. Παίξτε την αγαπημένη σας μουσική ή ανοίξτε το ραδιόφωνο. Οι ήχοι από την τηλεόραση, το πλυντήριο ρούχων ή το πλυντήριο πιάτων μπορούν επίσης να έχουν ηρεμιστική επίδραση στο σκύλο σας. Αλλά μην το παρακάνετε με την ένταση, γιατί αυτό θα μπορούσε να αναστατώσει ακόμη περισσότερο το σκύλο σας.

Αποσπάστε την προσοχή με μυρωδιές ή ιδιαίτερες λιχουδιές

Οι σκύλοι που δεν έχουν στρεσαριστεί ακόμα ή είναι η πρώτη τους παραμονή Πρωτοχρονιάς μπορούν μερικές φορές να αποσπαστούν από ιδιαίτερες μυρωδιές ή λαχταριστές «μπουκιές». Στόχος είναι ο σκύλος σας να αποσπαστεί και να επικεντρωθεί στην αίσθηση της όσφρησης και της γεύσης παρά της ακοής του.

Για παράδειγμα, μπορείτε να δημιουργήσετε μια συναρπαστική διαδρομή με διάφορες μυρωδιές μέσα στο σπίτι ή να προσφέρετε στον τετράποδο φίλο σας ιδιαίτερες λιχουδιές που θα τον κάνουν να ξεχάσει για λίγο το θόρυβο των πυροτεχνημάτων. Ένα παιχνίδι Kong γεμιστό με τυρί κρέμα που έχει καταψυχθεί για λίγο μπορεί επίσης να είναι μια καλή και χαλαρωτική απόσπαση της προσοχής.

Να εκπέμπετε ηρεμία και ψυχραιμία

Ωστόσο, το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνετε σε όλα τα παραπάνω είναι να παραμείνετε εσείς οι ίδιοι ήρεμοι και ψύχραιμοι σε ό,τι κάνετε. Δώστε σήμα στο σκύλο σας ότι όλα είναι εντάξει και δείξτε του ότι οι θόρυβοι έξω είναι απολύτως φυσιολογικοί. Αν εσείς οι ίδιοι γίνετε νευρικοί και ανήσυχοι μπροστά στην αντίδραση του σκύλου σας, κάθε άλλη βοήθεια θα είναι μάταιη.

© Magnus Pomm / stock.adobe.com

Πρέπει να παρηγορήσω τον σκύλο μου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς;

Η υπόθεση ότι ενισχύετε το φόβο του σκύλου σας με το να τον παρηγορείτε είναι ένας μύθος. Τα θετικά συναισθήματα δεν μπορούν να ενισχύσουν τα αρνητικά συναισθήματα, αλλά αντιθέτως, όπως και στον άνθρωπο, το σώμα του σκύλου εκκρίνει την «ορμόνη της αγκαλιάς», την ωκυτοκίνη, μόλις λάβει στοργή. Αυτό μειώνει τα επίπεδα των στρεσογόνων ορμονών και ο σκύλος χαλαρώνει. Η επίδειξη στοργής από τους φροντιστές σε καταστάσεις φόβου ονομάζεται «κοινωνική υποστήριξη».

Επομένως, μην αρνείστε ποτέ στον τετράποδο φίλο σας τη στοργή που αναζητά σε τέτοιες τρομακτικές στιγμές. Διαφορετικά, η εμπιστοσύνη μεταξύ σκύλου και ανθρώπου μπορεί να πληγεί σοβαρά. Όσον αφορά το σωστό είδος παρηγοριάς, εσείς ως ιδιοκτήτης του ξέρετε καλύτερα τι βρίσκει ευχάριστο και τι όχι ο τετράποδος φίλος σας.

Μπορώ να δώσω στον σκύλο μου ηρεμιστικά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς;

Κανένας σκύλος δεν χρειάζεται να υποφέρει από φόβο ή να πανικοβάλλεται, γιατί αυτός ο πανικός μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον στρες για το σκύλο.

Για έναν σκύλο που δεν τρομάζει πολύ την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, τα παραπάνω μέτρα ενδέχεται να τον καλύψουν. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε στη διατροφή του συμπληρώματα που έχουν φυσική ηρεμιστική και χαλαρωτική επίδραση στο ζώο.

Το Zylkene® περιέχει ένα δραστικό συστατικό που προέρχεται από το γάλα, το οποίο κάνει τα νεογέννητα να αισθάνονται ευεξία. Ωστόσο, για την καταπολέμηση του άγχους κατά την παραμονής της Πρωτοχρονιάς απαιτείται πολύ μεγαλύτερη δόση από ό,τι για την κανονική θεραπεία. Υπάρχουν και άλλα παρασκευάσματα που λειτουργούν μέσω των χαλαρωτικών επιδράσεων της βαλεριάνας και του πράσινου τσαγιού και περιέχουν τρυπτοφάνη, πρόδρομη ουσία της σεροτονίνης, της ορμόνης της ευτυχίας.

Φερομόνες κατά του φόβου

Οι ψεκαστήρες με πρίζα, τα σπρέι ή τα κολάρα που διαχέουν στο χώρο μια τεχνητή φερομόνη είναι μια άλλη εναλλακτική λύση, που βασίζεται σε μια ουσία-διαβιβαστή που εκπέμπει η μητέρα σκύλα για να χαλαρώσει τα κουτάβια της. Υπάρχουν επίσης δισκία με αυτή τη φερομόνη που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για περιορισμένο χρόνο.

Δεδομένου ότι κάθε σκύλος είναι διαφορετικός ως προς την υγεία και τη συμπεριφορά του, ρωτήστε τον κτηνίατρό σας σχετικά με τα συμπληρώματα και την κατάλληλη δοσολογία τους. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε τα ανθοϊάματα Bach ή ομοιοπαθητικές θεραπείες.

Θεραπείες για σκύλους με ακραίο φόβο

Για έναν σκύλο με υπερβολικό άγχος και πανικό, αυτές οι θεραπείες φυσικά δεν είναι αρκετές! Φροντίσετε εγκαίρως για οποιαδήποτε φαρμακευτική υποστήριξη που μπορεί να χρειάζεται. Ορισμένα παρασκευάσματα πρέπει να χορηγηθούν σταδιακά λίγες μέρες πριν από την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, προκειμένου να δράσουν πλήρως ανήμερα.

Ποτέ και σε καμία περίπτωση μην δώσετε στον σκύλο σας ακεπρομαζίνη! Αυτό το νευροληπτικό και ηρεμιστικό μπορεί να φαίνεται να λειτουργεί καλά φαινομενικά, καθώς ο σκύλος δείχνει ήρεμος, αλλά προκαλεί παράλυση και ταυτόχρονα πολύ μεγαλύτερη ευαισθησία στο θόρυβο. Έτσι, ο σκύλος συνεχίζει να πανικοβάλλεται από τους ήχους και απλώς δεν μπορεί να αμυνθεί. Ο πανικός θα αυξάνεται κάθε χρόνο και περισσότερο.

Ωστόσο, υπάρχουν καλά αγχολυτικά φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν το κατοικίδιό σας να περάσει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς χωρίς πανικό. Για παράδειγμα, η δεξμεντετομιδίνη σε μορφή γέλης ή η αντιεπιληπτική ιμεπιτοΐνη έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία του φόβου του θορύβου. Ο κτηνίατρός σας θα μπορέσει να σας βοηθήσει να βρείτε το σωστό φάρμακο και τη σωστή δοσολογία για τον φοβισμένο σκύλο σας.

Σε περίπτωση σοβαρών προβλημάτων συμπεριφοράς, φροντίστε να συμβουλευτείτε έναν κτηνίατρο που ειδικεύεται στη συμπεριφορική θεραπεία

Θεραπεύεται ο φόβος των πυροτεχνημάτων;

Το άγχος στα σκυλιά μπορεί να αντιμετωπιστεί και να θεραπευτεί. Τα σκυλιά που αντιδρούν ανήσυχα στα πυροτεχνήματα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς συνήθως τρομάζουν και με άλλους θορύβους, όπως μια καταιγίδα. Επομένως, αναρωτηθείτε γιατί αυτοί οι θόρυβοι τον κάνουν τόσο ανήσυχο. Η θεραπεία υπό την καθοδήγηση ενός ειδικού μπορεί στη συνέχεια να συμβάλει στην εξιχνίαση των αιτιών, ώστε να μπορούν στη συνέχεια να καταπολεμηθούν με στοχευμένο τρόπο.

Σκύλος την παραμονή της Πρωτοχρονιάς: Απευαισθητοποίηση με το πάτημα ενός κουμπιού;

Μια άλλη μορφή θεραπείας μπορεί να είναι η απευαισθητοποίηση με τη βοήθεια ενός CD με θορύβους ή αντίστοιχων ήχων που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Σε πρώτη φάση παιξτε τους ήχους των πυροτεχνημάτων σε χαμηλή ένταση στο σκύλο. Εάν παραμείνει ήρεμος, αυξήστε σταδιακά την ένταση.

Βοηθήστε τον σκύλο σας να παραμείνει ήρεμος και χαλαρός. Αν τον βλέπετε να γίνεται νευρικός ή φοβισμένος, πάρτε το πάλι από την αρχή. Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε σταδιακά να απευαισθητοποιήσετε το σκύλο στο θόρυβο των κροτίδων και των πυροτεχνημάτων. Ωστόσο, μια τέτοια μέθοδος είναι αρκετά χρονοβόρα και θα πρέπει να ξεκινήσει πολλές εβδομάδες πριν από τα μεγάλα πυροτεχνήματα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

Περισσότερα μέτρα κατά του άγχους

Εκτός από τους τρόπους αντιμετώπισης του άγχους που αναφέρθηκαν παραπάνω, υπάρχουν πολλές άλλες μέθοδοι για να καταπραΰνετε τον φόβο του σκύλου για τα πυροτεχνήματα. Ακόμη και αν θεωρούνται αμφιλεγόμενες, αξίζει να ρίξουμε μια γρήγορη ματιά: Ορισμένοι εκπαιδευτές σκύλων εργάζονται με τη μέθοδο TTouch, που βασίζεται στην Καναδή Linda Tellington-Jones. Με ειδικά αγγίγματα των χεριών ανακουφίζονται τα σημεία του ζώου με την περισσότερη ένταση και ξεκινάν να αναλαμβάνουν δράση οι αυτοθεραπευτικές δυνάμεις.

Ορισμένοι ιδιοκτήτες σκύλων χρησιμοποιούν επίσης επιδέσμους σώματος, οι οποίοι υποτίθεται ότι δίνουν στο σκύλο μια αίσθηση σταθερότητας και, συνεπώς, ασφάλειας. Το λεγόμενο «Thundershirt», το οποίο αποτελείται από ένα σταθερό ύφασμα και δένεται σφιχτά γύρω από το σώμα του σκύλου, έχει παρόμοιο αποτέλεσμα. Η απαλή, συνεχής πίεση σε ορισμένα σημεία πίεσης που χαλαρώνουν το σώμα έχει ηρεμιστική επίδραση σε πολλούς σκύλους.

Η μείωση του θορύβου στον ίδιο τον σκύλο μπορεί επίσης να είναι μια επιλογή. Είτε με βαμβάκι σε κάθε αυτί και ένα κασκόλ γύρω από το κεφάλι για να το κρατήσει στη θέση του, είτε με ηχομονωτικά ακουστικά. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο σκύλος πρέπει να αισθάνεται άνετα και να μην πανικοβάλλεται από αυτές τις κινήσεις σας.

Τι γίνεται με την επόμενη παραμονή Πρωτοχρονιάς;

Παρ’ όλα αυτά τα μέτρα, πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων εξακολουθούν να ανησυχούν για την επόμενη παραμονή της Πρωτοχρονιάς, γιατί ακόμη και αν έχουν καταφέρει να ηρεμήσουν σε κάποιο βαθμό το σκύλο τους, δεν σημαίνει ότι θα απολαύσει το επόμενο ρεβεγιόν. Ο θόρυβος από τις φωτοβολίδες, η φασαρία των ανθρώπων και η ζωηρή ατμόσφαιρα στο σπίτι δημιουργούν μια κατάσταση που τα περισσότερα σκυλιά δεν απολαμβάνουν.

Αν ο σκύλος σας δείχνει φοβισμένος και πανικοβλημένος αυτή την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, καλό θα ήταν να απευθυνθείτε σε θεραπευτή συμπεριφοράς σκύλων. Μαζί μπορείτε να δουλέψετε με ηρεμία το πρόβλημα κατά τη διάρκεια του έτους και να συζητήσετε μια πιθανή φαρμακευτική αγωγή για την επόμενη παραμονή Πρωτοχρονιάς.

Μια ωραία εναλλακτική λύση είναι, φυσικά, οι διακοπές σε ένα μέρος όπου, για παράδειγμα, απαγορεύεται η καύση πυροτεχνημάτων για λόγους προστασίας της φύσης. Άλλωστε, η ηρεμία και η γαλήνη στην αλλαγή του χρόνου μπορεί μερικές φορές να είναι αρκετά θεραπευτική και για εμάς τους ανθρώπους!