Οι αισθήσεις του σκύλου

Όλες οι αισθήσεις μαζί;

Αυτό που μας συναρπάζει συνεχώς στους σκύλους, είναι οι τεράστιες επιδόσεις των αισθήσεών τους. Οι ικανότητές τους να προσανατολίζονται, να αναγνωρίζουν τα πάντα και όλους από τη μυρωδιά, καθώς και να ακούνε υψηλούς θορύβους και ήχους, είναι μακράν καλύτερα αναπτυγμένες από αυτές των ανθρώπων.

Ο σκύλος βλέπει τον κόσμο μέσω της όσφρησης

Ενώ το μάτι είναι το πιο σημαντικό αισθητήριο όργανο για τον άνθρωπο, για τους σκύλους είναι η μύτη. Μέσω της όσφρησης, ο σκύλος ανακαλύπτει, αποκρυπτογραφεί και βιώνει το περιβάλλον του. Η μύτη του χρησιμεύει ως κέντρο πληροφοριών, κιάλια και σύστημα προειδοποίησης σε ένα. Ένας σκύλος όχι μόνο μπορεί να μυρίζει καλύτερα από τον άνθρωπο, αλλά μπορεί επίσης να ερμηνεύει τις μυρωδιές με πολύ διαφορετικό τρόπο. Ένας σκύλος μυρίζει αν είμαστε θυμωμένοι ή φοβισμένοι, πόσο παλιό είναι ένα ίχνος, τι μηνύματα αφήνουν άλλοι σκύλοι και αν κάτω από το στρώμα χιονιού βρίσκεται θαμμένος άνθρωπος. Δεν έχει σημασία αν αντιλαμβάνεται τις μυρωδιές στο έδαφος ή στον αέρα. Όσον αφορά την οσμή, είναι «αυθεντία» στον τομέα του.

Τα αυτιά του σκύλου κάνουν απίστευτα πράγματα

Όσον αφορά την ακοή, οι σκύλοι μας είναι επίσης καλύτερα εφοδιασμένοι από εμάς τους ίδιους. Διαθέτουν 17 μύες μόνο για την κίνηση των αυτιών. Οι σκύλοι με εκ φύσεως όρθια αυτιά μπορούν να χρησιμοποιούν τα αυτιά τους σαν κεραίες ραντάρ για να εντοπίζουν ήχους. Αλλά οι σκύλοι δεν υπερέχουν από εμάς μόνο όσον αφορά την ανατομία του αυτιού, αλλά και στην απορρόφηση κραδασμών. Ενώ το ανθρώπινο αυτί δεν αντιλαμβάνεται τίποτα πλέον με συχνότητα περίπου 20.000 Hz, τα αυτιά του σκύλου τα καταφέρνουν με διπλάσια συχνότητα. Η σφυρίχτρα σκύλου υψηλής συχνότητας λειτουργεί λόγω αυτής της διαφοράς. Όπως και οι οσφρητικές ικανότητές του, έτσι και η ακοή ενός σκύλου είναι μακράν καλύτερη από εμάς τους ανθρώπους. Ο σκύλος διακρίνει τους θορύβους του κινητήρα όπως ένας ειδικός αυτοκινήτων, αναγνωρίζει βήματα από μακρινή απόσταση και γνωρίζει αν πλησιάζει για παράδειγμα ο ταχυδρόμος στο σπίτι. Δεν είναι λοιπόν να απορεί κανείς που ο άνθρωπος έχει εμπιστευτεί στο σκύλο το ρόλο του φύλακα.

Η αίσθηση της γεύσης στο σκύλο

Η αίσθηση της γεύσης παίζει λιγότερο σημαντικό ρόλο για τους σκύλους. Η γλώσσα του σκύλου έχει δύο σημαντικές λειτουργίες: Πρώτον, λόγω της ιδιαίτερης ευκινησίας της χρησιμεύει στην πρόσληψη υγρών. Δεύτερον, ο σκύλος δροσίζεται μέσω του λαχανιάσματος, καθώς απεκκρίνει εξατμισμένο νερό μέσω της γλώσσας. Φυσικά ο σκύλος έχει και γεύση, άλλωστε δεν του αρέσουν όλες οι τροφές για σκύλους. Ωστόσο, αυτό σχετίζεται στενά και με την αίσθηση της όσφρησης. Εάν το φαγητό δεν μυρίζει καλά, συνήθως ο σκύλος δεν θέλει καν να το γευτεί.

Η αίσθηση της αφής

Τα μουστάκια του σκύλου δεν έχουν την ίδια λειτουργικότητα όπως π.χ. τα μουστάκια μιας γάτας. Μπορεί να «αισθανθεί» με αυτά το περιβάλλον του, καθώς είναι άμεσα συνδεδεμένα με ευαίσθητα νευρικά κύτταρα στο δέρμα. Η αίσθηση αυτή ωστόσο δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο για το σκύλο.

Η όραση δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη

Όσον αφορά την όραση, οι σκύλοι είναι σε μειονεκτική θέση σε σύγκριση με τον άνθρωπο. Ούτε βλέπουν καλά από απόσταση, ούτε μπορούν να βλέπουν γρήγορα αντικείμενα σε κοντινή απόσταση. Αντιθέτως, τα λαγωνικά δίωξης που κυνηγούν με την όραση (sighthound) έχουν ευρεία οπτική γωνία (έως 270°) λόγω του στενού κεφαλιού τους, και μπορούν ακόμη και να βλέπουν προς τα πίσω. Αυτή η ιδιαίτερη ικανότητα όρασης αποτελεί ωστόσο εξαίρεση μεταξύ των σκύλων. Σε γενικές γραμμές, η οπτική αντίληψη των σκύλων προσαρμόζεται εν κινήσει, στην οποία αντιδρούν γρήγορα και σχεδόν αυτόματα. Γι’ αυτό, οι περισσότερες φυλές σκύλων ενδείκνυνται ιδανικά ως σκύλοι-οδηγοί. Την έλλειψη ευρείας όρασης την αντισταθμίζουν με την ανεπτυγμένη τους όσφρηση, ιδίως όταν ο άνεμος είναι ευνοϊκός.

Συναρπαστικό παιχνίδι

Αυτό που μας εκπλήσσει πάντα στους σκύλους (και στα ζώα γενικά) δεν είναι μόνο αυτές οι ειδικά ανεπτυγμένες αισθήσεις τους, αλλά κυρίως η αλληλεπίδρασή τους κατά το παιχνίδι. Για εμάς, τα ζώα φαίνεται συχνά σαν να διαθέτουν μια «έκτη» αίσθηση. Πώς ένας σκύλος ξέρει ότι σύντομα θα φύγουμε από το σπίτι; Πώς τα αποδημητικά πουλιά επιστρέφουν την άνοιξη στην «πατρίδα» τους; Και πώς μια χήνα γνωρίζει ότι έχει ξεσπάσει φωτιά σε κοντινή απόσταση; Ό,τι για τα ζώα είναι αυτονόητο, για τον άνθρωπο αγγίζει τα όρια του «ανεξήγητου».