Οστεοαρθρίτιδα σε σκύλους

Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια διαδεδομένη και πολύ συχνή ασθένεια σε ανθρώπους και ζώα. Πρόκειται για μια εκφυλιστική, χρόνια αλλαγή στις αρθρώσεις, η οποία συνοδεύεται από πόνο και προοδευτικό περιορισμό της κινητικότητας της πάσχουσας άρθρωσης. Η φύση της οστεοαρθρίτιδας δεν είναι ούτε φλεγμονώδης ούτε μολυσματική. Είναι αποτέλεσμα μόνιμης αποδόμησης του αρθρικού χόνδρου πέρα από το σύνηθες επίπεδο.

Αίτια

Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε μία ή περισσότερες αρθρώσεις, τόσο στα μέλη του σώματος όσο και στη σπονδυλική στήλη. Συνήθως επηρεάζονται οι αρθρώσεις που επιβαρύνονται περισσότερο, όπως η άρθρωση στο γόνατο, τον αγκώνα, το ισχίο και τον ώμο. Η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά είναι πιο συχνή σε ηλικιωμένα ζώα. Ιδιαίτερα συχνά επηρεάζονται οι φυλές με γενετική προδιάθεση για ασθένειες των αρθρώσεων, όπως η δυσπλασία των αρθρώσεων του ισχίου ή του αγκώνα, ωστόσο δεν γλιτώνουν και οι μικρόσωμες φυλές. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά αίτια εμφάνισης της οστεοαρθρίτιδας:

• Υπερβολική ή λανθασμένη επιβάρυνση μέσω άθλησης, εργασίας ή υπερβολικού βάρους

• Τραύματα όπως θλάση, διάστρεμμα ή σπάσιμο κόκκαλου

• Φλεγμονές στις αρθρώσεις που προκαλούνται από λοιμώξεις όπως η βορρελίωση ή η ερλιχίωση

• Παραμόρφωση ή δυσπλασία των μελών του σώματος, όπως στη δυσπλασία του ισχίου

Η οστεοαρθρίτιδα είναι κυρίως μια ασθένεια του αρθρικού χόνδρου. Τα παραπάνω αίτια οδηγούν σε υπερβολική επιβάρυνση και βλάβη του χόνδρου. Ο χόνδρος χάνει την ελαστικότητά του, η οποία σχετίζεται με τριβή του χόνδρου και σχισμές στην επιφάνειά του. Ο χόνδρος γίνεται λεπτότερος και τραχύτερος. Λόγω της μειωμένης ικανότητας διόγκωσης του χόνδρου, ο αρθρικός θύλακας πρέπει τώρα να απορροφά κραδασμούς και μέσω αυτής της επιβάρυνσης μπορεί επίσης να υποστεί ζημιά. Αυτό προκαλεί φλεγμονή, καθώς και πάχυνση και ακαμψία του αρθρικού θύλακα. Επιπλέον, μπορεί να ερεθιστούν η αρθρική μεμβράνη, η εσωτερική επένδυση του αρθρικού θύλακα και το μέρος παραγωγής του αρθρικού υγρού. Ο ερεθισμός της αρθρικής μεμβράνης μπορεί να μειώσει ή να αλλάξει την παραγωγή του αρθρικού υγρού, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι λιπαντικές του ιδιότητες στην άρθρωση και να γίνει ακόμα μεγαλύτερη η τριβή στην άρθρωση. Επιπλέον, μέσω της αλλαγής της σύνθεσης του αρθρικού υγρού, ο χόνδρος δεν μπορεί πλέον να τροφοδοτείται επαρκώς με θρεπτικές ουσίες για την ανάπτυξη και επούλωσή του.

Το οστό κάτω από το χόνδρο προσπαθεί να επεκτείνει την περιοχή που επιβαρύνεται και αρχίζει να παράγει οστικούς σχηματισμούς που προεξέχουν στη ρωγμή της άρθρωσης και απομακρύνονται από αυτό. Με αυτό τον τρόπο καταστρέφεται και αποδομείται περαιτέρω υλικό χόνδρου. Σε αντίθεση με τον χόνδρο, ο ιστός των οστών είναι ευαίσθητος στον πόνο, και αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η επιπλέον επιβάρυνση στο κόκκαλο μπορεί να προκαλέσει έντονους πόνους.

Συμπτώματα

Τις περισσότερες φορές ο ιδιοκτήτης αρχικά παρατηρεί ότι ο σκύλος έχει πρόβλημα να σηκωθεί το πρωί ή μετά από μια μακρά περίοδο ανάπαυσης κάνει άκαμπτες κινήσεις ή παραλύει. Μετά από ένα ορισμένο διάστημα εν κινήσει, αυτά τα συμπτώματα υποχωρούν και η ευκινησία του σκύλου επανέρχεται. Συχνά, ωστόσο, τα σημάδια της οστεοαρθρίτιδας δεν είναι και τόσο εμφανή: ο σκύλος σταματά όταν περπατά ή επιστρέφει, δεν θέλει να πηδήξει στο αυτοκίνητο ή γλείφει επανειλημμένως ένα μέλος του σώματος. Μέσω του πόνου στις αρθρώσεις που προκαλείται από την οστεοαρθρίτιδα, οι σκύλοι προσπαθούν να αποφύγουν την επιβάρυνση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται η μυϊκή μάζα στο πάσχον μέλος του σώματος και να επιβαρύνονται περισσότερο άλλα μέλη του σώματος. Λόγω της εξασθένησης των μυών αυξάνονται οι ενοχλήσεις, καθώς υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση στις αρθρώσεις. Εκτός αυτού, η πάχυνση της άρθρωσης μπορεί να γίνεται αισθητή και μέσω ψηλάφησης.

Διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας

Μέσω των κλινικών συμπτωμάτων, του ιατρικού ιστορικού, της ηλικίας και της φυλής, ο/η κτηνίατρος υποψιάζεται συχνά την οστεοαρθρίτιδα. Με τη βοήθεια της εξέτασης χωλότητας και της ακριβούς αξιολόγησης των κινήσεων βάδισης του σκύλου μπορεί συνήθως να διαγνωστεί η πάσχουσα άρθρωση. Η διαγνωστική απεικόνιση όπως η εξέταση ακτίνων Χ, ο υπέρηχος, η υπολογιστική τομογραφία (CT), η μαγνητική τομογραφία (MRI), καθώς και η διάτρηση των αρθρώσεων μπορούν να βοηθήσουν στον αποκλεισμό άλλων ασθενειών και στην εκτίμηση του βαθμού σοβαρότητας της οστεοαρθρίτιδας.

© Lilli / stock.adobe.com

Θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας

Δεδομένου ότι η οστεοαρθρίτιδα δεν είναι ιάσιμη, ο στόχος της θεραπείας για την οστεοαρθρίτιδα είναι η μείωση του πόνου και η επιβράδυνση της εξέλιξης των αλλαγών. Εάν είναι δυνατόν, πρέπει να βρεθούν και να εξαλειφθούν τα αίτια που προκαλούν οστεοαρθρίτιδα. Οι κακώσεις, οι τραυματισμοί των αρθρώσεων και τα κατάγματα πρέπει να αντιμετωπίζονται χειρουργικά. Προκειμένου να υποστηρίζετε το σκύλο και να αποτρέπετε την περαιτέρω εξέλιξη της νόσου, μπορούν να ληφθούν τα ακόλουθα μέτρα.

• Απώλεια βάρους – το υπερβολικό βάρος επιβαρύνει περισσότερο τις αρθρώσεις, γεγονός που επιταχύνει την τριβή των αρθρώσεων
• Πρόγραμμα άσκησης με ελάχιστη επιβάρυνση – τακτική άσκηση με ελάχιστη επιβάρυνση στις αρθρώσεις, όπως κολύμπι ή ακόμη και τρέξιμο
• Φυσιοθεραπεία – μείωση της έντασης και δημιουργία μυών μέσω σκόπιμης κίνησης και προπόνησης
• Τροφή και συμπληρώματα διατροφής – σκευάσματα και τροφές με χονδροϊτίνη, γλυκοζαμίνη, πράσινο χειλικό μύδι, καθώς και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορούν να δίνονται για την υποστήριξη των αρθρώσεων
• Φάρμακα – διατίθενται διάφορες δραστικές ουσίες για τη θεραπεία του πόνου και της φλεγμονής στις αρθρώσεις. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου, ο/η κτηνίατρος αποφασίζει ποια φάρμακα είναι κατάλληλα σε κάθε περίπτωση.
• Άλλες επιλογές θεραπείας είναι η ακτινοβολία, η θεραπεία με κύματα σοκ, η θεραπεία βλαστοκυττάρων και χειρουργικά μέτρα όπως η περίδεση της άρθρωσης ή η χρήση τεχνητής άρθρωσης.

Πρόγνωση

Η φυσιοθεραπεία, η ισορροπημένη άσκηση, η φαρμακευτική αγωγή και άλλα μέτρα μπορούν συχνά να επιβραδύνουν την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας και έτσι να διατηρήσουν την ποιότητα ζωής του σκύλου. Είναι σημαντικό να ξεκινήσετε τη θεραπεία από νωρίς. Σε περίπτωση σοβαρών αλλαγών στις αρθρώσεις και έντονου πόνου μπορεί να είναι χρήσιμη η χειρουργική επέμβαση σε μορφή αρθροδεσίας ή τεχνητής αντικατάστασης της άρθρωσης.

Πρόληψη

Ως ιδιοκτήτης σκύλου μπορείτε να βοηθήσετε στην πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας ήδη από όταν ο σκύλος είναι κουτάβι. Ένα από τα πιο σημαντικά σημεία για την πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας είναι η αποφυγή πρόσληψης υπερβολικού βάρους. Για μια ιδανική ανάπτυξη, το κουτάβι πρέπει εκτός αυτού να λαμβάνει μια τροφή προσαρμοσμένη στις ανάγκες του, η οποία θα περιέχει όλες τις σημαντικές βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και αμινοξέα. Κατά την επιλογή του σκύλου, θα πρέπει, εάν είναι δυνατόν, να βεβαιωθείτε ότι οι γονείς του σκύλου δεν πάσχουν από καμία εκ των κοινών ασθενειών των αρθρώσεων, όπως η δυσπλασία των αρθρώσεων του ισχίου ή του αγκώνα. Προκειμένου να μπορούν να αναπτυχθούν καλά οι αρθρώσεις του σκύλου κατά το στάδιο της ανάπτυξης, θα πρέπει να αποφεύγεται η έντονη επιβάρυνση με το ανέβασμα σκάλας, τα άλματα μέσα ή έξω από το αυτοκίνητο και οι μακρινοί περίπατοι. Οι πιο σύντομες, αλλά συχνότερες βόλτες είναι οι πιο κατάλληλες, ακόμη και για ηλικιωμένους σκύλους.