Ακόμα και αν η περίοδος σε μια σκυλίτσα είναι μια απολύτως φυσική διαδικασία, οι ιδιόρρυθμες συμπεριφορές που της βγαίνουν, ο μπελάς με τους λεκέδες στο χαλί ή ο φόβος μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης απασχολεί συχνά πολλούς ιδιοκτήτες σκύλων. Παρακάτω θα μάθετε όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις «δύσκολες μέρες» της σκύλας σας και πώς μπορείτε να περάσετε την περίοδό της χωρίς άγχος.
Γιατί πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων φοβούνται την περίοδο του σκύλου;
Για πολλούς ιδιοκτήτες σκύλων, το διάστημα που η σκύλα τους έχει περίοδο μπορεί να είναι μεγάλη ταλαιπωρία.
Κλείνονται στο σπίτι, αποφεύγουν τις μεγάλες βόλτες στο πάρκο γιατί καραδοκούν πολλά άλλα αρσενικά σκυλιά και καλύπτουν στον πανικό τους τα κρεβάτια και τα έπιπλα με παλιά σεντόνια ώστε να αποφύγουν τους αντιαισθητικούς λεκέδες. Εξάλλου, τα έπιπλα είναι ακριβά και λίγοι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων θέλουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Πάρτε το όμως χαλαρά: υπάρχουν κάποια κόλπα και που θα σας βοηθήσουν να περάσετε τη φάση αυτή αναίμακτα και χωρίς να αγχώνεστε για ανεπιθύμητους απογόνους.
Όσο πιο καλά είστε ενημερωμένοι για την περίοδο και τις αλλαγές που φέρνει αυτή στo σκυλάκι σας, τόσο λιγότερο αγχωτικό θα είναι αυτό το διάστημα για εσάς.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για την περίοδο σκύλου
Η περίοδος πρόκειται για τη γόνιμη φάση (φάση οίστρου) του σεξουαλικού κύκλου στα θηλυκά σκυλιά. Το σώμα τους αλλάζει, απελευθερώνονται ορμόνες και η συμπεριφορά τους επηρεάζεται. Αυτή η φυσική διαδικασία συμβαίνει σε όλα τα θηλυκά σκυλιά που έχουν φτάσει στη σεξουαλική ωριμότητα.
Πότε εμφανίζεται η περίοδος για πρώτη φορά;
Όπως συμβαίνει και με εμάς τους ανθρώπους, η είσοδος στην εφηβεία κι επομένως η αρχή της σεξουαλικής ωριμότητας διαφέρει από σκύλο σε σκύλο, οπότε και η περίοδος ξεκινά σε διαφορετικό χρόνο σε κάθε ζωάκι. Καθοριστικός παράγοντας για το πότε θα έρθει η πρώτη περίοδος είναι όταν το θηλυκό σκυλί είναι πλήρως ανεπτυγμένο και έχει φτάσει στο τελικό μέγεθός του. Ενώ τα μικρόσωμα θηλυκά σκυλιά έχουν πρώτη φορά περίοδο σε ηλικία έξι μηνών, τα σκυλιά των μεγαλόσωμων φυλών, ωριμάζουν πολύ αργότερα και βιώνουν αυτή τη φάση μόλις πριν από την ηλικία των δύο ετών.
Πόσο συχνά έχει περίοδο ένας σκύλος;
Τόσο ο χρόνος της σεξουαλικής ωριμότητας όσο και η συχνότητα της περιόδου μπορεί να διαφέρουν σε κάθε περίπτωση. Τα θηλυκά σκυλιά μικρόσωμων φυλών μπορούν να έχουν περίοδο 2 φορές τον χρόνο, ενώ τα σκυλιά αρχέγονου προτύπου, όπως τα Μπασέντζι, τα Τάι Ρίτζμπακ ή ακόμη και τα Ντίνγκο, αλλά και οι μεγαλόσωμες φυλές έχουν περίοδο μόνο μία φορά το χρόνο.
Πόσο χρόνο αιμορραγεί ένα σκυλί με περίοδο;
Η αιμορραγία διαρκεί το πολύ για όσο διαρκεί η περίοδος – περίπου 18 ημέρες. Ωστόσο, ανάλογα με τη σύσταση και την ποσότητα, οι ημέρες μπορεί να διαφέρουν.
Πώς συμπεριφέρεται ένα σκυλί σε περίοδο;
Η συμπεριφορά της σκύλας σας ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό κατά τη διάρκεια της περιόδου. Στην αρχή, εξακολουθεί να αποστρέφεται πολύ τα αρσενικά. Κατά τη διάρκεια της περιόδου, τότε αναζητά την εγγύτητά τους και είναι έτοιμη για την πράξη ζευγαρώματος. Η συμπεριφορά στο σπίτι μπορεί επίσης να αλλάξει. Ορισμένες σκύλες φαίνονται πιο ήρεμες από ό,τι συνήθως στους ιδιοκτήτες τους. Άλλες, από την άλλη πλευρά, ενθουσιάζονται περισσότερο και δεν υπακούουν ως συνήθως.
Πόσο διαρκεί η περίοδος;
Ολόκληρη η περίοδος (πρόοιστρος + οίστρος) διαρκεί περίπου 18 ημέρες.
Τα σκυλιά περνούν εμμηνόπαυση;
Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, οι σκύλοι δεν βιώνουν την εμμηνόπαυση. Η εμμηνόπαυση, κατά την οποία σταματά η έμμηνος ρύση, δεν συναντάται στα σκυλιά. Επομένως, η σκυλίτσα σας θα έχει περίοδο μέχρι το τέλος της ζωής της. Ωστόσο, ορισμένα θηλυκά σκυλιά άνω των επτά ετών εμφανίζουν περίοδο μόνο μία φορά το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι τα διαστήματα μεταξύ των περιόδων μπορούν να αραιώσουν με την ηλικία, χωρίς όμως να εκλείψουν εντελώς.
Πώς καταλαβαίνω ότι η σκύλα μου βρίσκεται στις γόνιμες μέρες της;
Η γόνιμη περίοδος, όταν η σκύλα είναι έτοιμη να ζευγαρώσει, διαρκεί συνήθως πέντε έως έξι ημέρες, αλλά καθώς οι μεταβάσεις από το ένα στάδιο στο επόμενο είναι ρευστές, οι «δύσκολες ημέρες του μήνα» δεν μπορούν πάντα να προσδιοριστούν με σαφήνεια.
Μια ένδειξη είναι η αλλαγή του χρώματος του αίματος από σκούρο κόκκινο σε ελαφρύ υδαρές έκκριμα. Αλλά ακόμη και αυτό δεν είναι 100% αξιόπιστο, διότι υπάρχουν και σκυλίτσες που ζευγαρώνουν παρόλο που το αίμα τους είναι ακόμη σκούρο κόκκινο.
Ένας άλλος τρόπος για να καταλάβετε σε ποιο στάδιο του οίστρου βρίσκεται είναι να δοκιμάσετε το λεγόμενο αντανακλαστικό συναίνεσης. Όταν έχει περίοδο, το θηλυκό σκυλί αφήνει το αρσενικό να κάνει ό,τι θέλει, σηκώνει την ουρά της στο πλάι και το αιδοίο της ανεβαίνει προς τα πάνω.
Εάν η σκύλα σέρνει στο πάτωμα την περιοχή μεταξύ του κόλπου και του πρωκτού, αυτό το αντανακλαστικό μπορείτε να το δείτε εύκολα. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί σίγουρο σημάδι, διότι υπάρχουν σκύλες που αντιδρούν σε αυτό το αντανακλαστικό και χωρίς να έχουν περίοδο.
Σε ποιες περιπτώσεις διαταράσσεται η περίοδος;
Εάν το ενήλικο θηλυκό σκυλί δεν εμφανίζει περίοδο, αυτό μπορεί να οφείλεται σε διαταραχή της λειτουργίας των ωοθηκών ή σε άλλες ασθένειες, όπως υποθυρεοειδισμός ή υπερ-ορμονική υπερφόρτιση.
Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να την πάτε σε κτηνίατρο για να το εξετάσει ώστε να είστε σίγουροι. Το ίδιο ισχύει και αν η περίοδος κρατά για πολύ μεγάλο διάστημα, δηλαδή αν η αιματηρή έκκριση ή η γόνιμες μέρες διαρκούν περισσότερο από τρεις εβδομάδες, ή αν η περίοδος είναι πολύ μικρή, δηλαδή αν ο πρόοιστρος και ο οίστρος διαρκούν μαζί λιγότερο από δέκα ημέρες.
Χρειάζομαι βρακάκι/πάνα περιόδου για σκύλους;
Ένα βρακάκι περιόδου αντιστοιχεί σε μια πάνα σκύλου που μπορείτε να φορέσετε στη σκύλα σας όσο έχει περίοδο. Αυτό συνιστάται εάν η σκύλα σας αιμορραγεί έντονα κατά τη διάρκεια του πρόοιστρου και δεν μπορούν να αποφευχθούν οι κόκκινοι λεκέδες στο σπίτι σας. Προσοχή: αυτή η πάνα δεν είναι ζώνη αγνότητας! Ένα βρακάκι περιόδου δεν μπορεί να αποτρέψει την εγκυμοσύνη.
Τα τέσσερα στάδια της περιόδου
Παρόλο που το μεσοδιάστημα μεταξύ των περιόδων και η διάρκειά τους διαφέρουν σε κάθε ζωάκι, ο οιστρικός κύκλος ακολουθεί το ίδιο μοτίβο σε όλα τα σκυλιά. Η περίοδος διαρθρώνεται σε τέσσερα στάδια.
-
Πρόοιστρος:
Η έναρξη του πρόοιστρου μπορεί συνήθως να προσδιοριστεί με αρκετή ακρίβεια, καθώς συνοδεύεται από φανερά αντιληπτές αλλαγές στο σκυλί.
Το αιδοίο διογκώνεται και εκκρίνεται αιματηρό κολπικό έκκριμα. Αυτή η φάση διαρκεί συνήθως εννέα ημέρες, αλλά υπάρχουν κι εδώ διακυμάνσεις μεταξύ τριών και 17 ημερών.
Επιπλέον, η ποσότητα των αιματηρών εκκρίσεων διαφέρει από σκύλο σε σκύλο. Ενώ σε κάποια σκυλιά είναι ελάχιστα αισθητή, άλλα αιμορραγούν τόσο πολύ που οι ιδιοκτήτες τους πρέπει να έχουν στο νου τους ότι μπορεί να αφήσουν κόκκινους λεκέδες στα μαξιλάρια ή το χαλί.
Ένα άλλο σημάδι ότι έχει αρχίσει ο προοίστρος είναι το αυξημένο ενδιαφέρον των αρσενικών σκύλων, οι οποίοι ξαφνικά δεν λένε να αφήσουν ήσυχη τη σκυλίτσα. Παρόλο που δεν είναι ακόμη γόνιμη σε αυτό το στάδιο, εκκρίνει μια ιδιαίτερα «σαγηνευτική» μυρωδιά.
Ωστόσο, σε αυτή τη φάση αντιδρά συνήθως πολύ νευρικά και απορρίπτει τις προτάσεις των αρσενικών θαυμαστών της. Γαβγίζει, προσπαθεί να τους αποφύγει ή ακόμα και δείχνει τα δόντια της αν ένα αρσενικό γίνει πολύ πιεστικό.
-
Οίστρος:
Κατά το στάδιο του οίστρου, η σκυλίτσα σταματά να απωθεί τα αρσενικά και ξαφνικά είναι δεκτική όταν την προσεγγίζουν. Αυτό είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι ότι τώρα γίνεται «επικίνδυνο», καθώς η σκυλίτσα είναι πλέον γόνιμη και έτοιμη να ζευγαρώσει.
Εάν πλησιάσει αρσενικό σκύλος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, σταματάει πρόθυμα και γυρίζει την ουρά της στο πλάι. Η φάση αυτή, η οποία διαρκεί επίσης κατά μέσο όρο εννέα ημέρες, αντιστοιχεί και στη φράση “η σκύλα μου σέρνει”.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πραγματοποιούνται αρκετές ωορρηξίες. Το αιδοίο διογκώνεται λίγο, το κολπικό έκκριμα γίνεται πιο υδαρές και μερικές φορές βλεννώδες. Εάν η πράξη ζευγαρώματος πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών, η πιθανότητα γονιμοποίησης είναι υψηλή.
-
Μέτοιστρος:
Μετά από περίπου εννέα ημέρες οίστρου, αρχίζει η φάση του μέτοιστρου.
Τα συμπτώματα της περιόδου, όπως το πρησμένο αιδοίο και οι υδαρείς εκκρίσεις, σταδιακά εξαφανίζονται. Εξωτερικά, σύντομα δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου εμφανή σημάδια ότι βρίσκεται σε περίοδο, αλλά εσωτερικά, οι ορμόνες προκαλούν πολλές αλλαγές στο σώμα του σκυλιού.
Ανεξάρτητα από το αν έχει γίνει γονιμοποίηση ή όχι, τα ωχρά σωμάτια παράγουν την ορμόνη προγεστερόνη, η οποία προάγει την εμφύτευση και την ανάπτυξη του εμβρύου στη μήτρα.
Τα ωχρά σωμάτια, που σχηματίστηκαν στις ωοθήκες μετά την ωορρηξία, διασπώνται ξανά μόνο μετά από εννέα έως δώδεκα εβδομάδες.
Η συνακόλουθη πτώση των επιπέδων προγεστερόνης διεγείρει με τη σειρά της την ορμόνη προλακτίνη. Η έκκριση προλακτίνης διεγείρει την παραγωγή γάλακτος, η οποία σε ορισμένες σκύλες οδηγεί σε ψευδοκύηση.
-
Άνοιστρος:
Αφού περάσουν οι εβδομάδες των έντονων ορμονικών αλλαγών, οι γεννητικές ορμόνες επανέρχονται στο «φυσιολογικό».
Η προγεστερόνη παραμένει στο ίδιο επίπεδο, ενώ το επίπεδο των οιστρογόνων παρουσιάζει κάποιες μικρές διακυμάνσεις. Αυτή η φάση ηρεμίας ονομάζεται άνοιστρος. Διαρκεί αρκετές εβδομάδες έως μήνες και τελειώνει με την έναρξη του πρόοιστρου στην επόμενη περίοδο. Κατά το διάστημα αυτό, το θηλυκό σκυλί δεν εμφανίζει σημάδια ότι βρίσκεται σε περίοδο και δεν είναι γόνιμη.
Ιδιαιτερότητες της πρώτης περιόδου
Η πρώτη περίοδος της σκύλας σας συχνά δεν ακολουθεί τους σταθερούς κανόνες που θέτει η φύση.
Σιωπηλός Οίστρος
Συχνά την πρώτη φορά μπορεί να περνάει τον λεγόμενο «σιωπηλό οίστρο», όπου δεν υπάρχουν εξωτερικά σημάδια, όπως εκκρίσεις, παρά τις ορμονικές αλλαγές της περιόδου. Έτσι, οι ιδιοκτήτες σκύλων υπάρχει περίπτωση να μην αντιληφθούν καν ότι η σκύλα τους έχει περίοδο για πρώτη φορά. Αυτό συμβαίνει συχνά, για παράδειγμα, με τις φυλές Αμερικανικό Σταφορντσάιρ Τεριέ, Μπιγκλ, Κόκερ Σπάνιελ ή Πίντσερ μινιατούρα.
Σπαστός Οίστρος
Ο λεγόμενος «σπαστός οίστρος» είναι επίσης συχνό φαινόμενο στα νεαρά θηλυκά σκυλιά. Σε αυτή την περίπτωση, τα τυπικά σημάδια περιόδου, όπως η έκκριση, εμφανίζονται για πρώτη φορά κατά τον πρόοιστρο, αλλά στην συνέχεια δεν οδηγούν σε φάση οίστρου κατά την οποία η σκύλα είναι έτοιμη να ζευγαρώσει, αλλά υποχωρούν εντελώς. Μόνο μετά από λίγες ημέρες ή εβδομάδες η σκύλα εμφανίζει και πάλι σημάδια πρόοιστρου, που αυτή τη φορά ακολουθούνται από οίστρο.
Πως να αποτρέψετε την εγκυμοσύνη χωρίς στείρωση
Ακόμα και αν δεν μπορείτε να προσδιορίσετε τη φάση οίστρου της σκυλίτσας σας με ακρίβεια, υπάρχουν ορισμένα σημάδια που υποδεικνύουν ότι έχει περίοδο.
Το αργότερο όταν η αιμορραγία γίνει πιο υδαρής και η σκύλα σας είναι δεκτική στις προσεγγίσεις των αρσενικών θαυμαστών της, είναι το στάδιο που χρειάζεται την προσοχή σας.
Σε αυτήν την κατάσταση, συνήθως έχετε ακόμα αρκετό χρόνο για να χωρίσετε τα δύο σκυλιά. Πολύ λίγοι αρσενικοί σκύλοι προσεγγίζουν απευθείας τη σκύλα, αντιθέτως ξεκινούν με «προκαταρκτικά».
Ωστόσο, υπάρχουν φυσικά και περιπτώσεις που ορμούν απευθείας στο “ψητό” – σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η έγκαιρη παρέμβασή σας. Δώστε εντολή στη σκύλα σας να «καθίσει» («κάτω») και σταθείτε πίσω της. Κρατήστε τον αρσενικό σκύλο σε απόσταση και περιμένετε μέχρι ο ιδιοκτήτης του να τον πάρει στο λουρί και να τον απομακρύνει.
Προκειμένου να αποφύγετε εξαρχής τέτοιες αγχωτικές καταστάσεις, θα πρέπει να προσέξετε κάποια πραγματάκια κατά τη διάρκεια της περιόδου της σκυλίτσας σας.
Πηγαίνετε βόλτα σε ώρες που δεν υπάρχουν σκύλοι τριγύρω και αποφύγετε χώρους πρασίνου όπου υπάρχουν πολλά σκυλιά (που τρέχουν ελεύθερα). Κατά τη διάρκεια της περιόδου, αφήστε τη σκύλα σας χωρίς λουρί μόνο αν σας ακολουθεί πιστά και βάλτε την ξανά στο λουρί μόλις συναντήσετε κάποιον άλλο σκύλο.
Προσπαθήστε επίσης να αποσπάσετε την προσοχή της σκύλας σας με έντονα παιχνίδια στις βόλτες σας. Επιπλέον, βεβαιωθείτε στο σπίτι ότι τα ερωτοχτυπημένα αρσενικά σκυλιά της γειτονιάς δεν μπορούν απλώς να μπουν ελεύθερα στην ιδιοκτησία σας. Καλό είναι να κρατάτε την εξώπορτα και την πόρτα του κήπου κλειδωμένα.
Πρέπει να στειρώσω τη σκύλα μου;
Πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων επιλέγουν πλέον να στειρώσουν τη σκυλίτσα τους, ώστε να αποφύγουν το επιπλέον άγχος της περιόδου της. Σε αντίθεση με τη στείρωση, όπου η σκύλα δεν μπορεί πλέον να αποκτήσει απογόνους, αλλά συνεχίζει να υφίσταται τις ορμονικές αλλαγές του κύκλου, η στείρωση αποτρέπει εντελώς την περίοδο.
Σίγουρα, υπάρχουν ορισμένα πλεονεκτήματα σε αυτή την ιατρική παρέμβαση. Το θηλυκό σκυλί συχνά ηρεμεί και δεν αιμορραγεί πλέον. Επιπλέον, ο κίνδυνος ορισμένων τύπων όγκων και καρκίνων, όπως ο καρκίνος της μήτρας, μπορεί να μειωθεί σημαντικά.
Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέπουμε και την άλλη όψη του νομίσματος. Τα στειρωμένα σκυλιά υποφέρουν συχνά από παχυσαρκία και ο κίνδυνος ακράτειας ούρων αυξάνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες. Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι στις φυλές Κόκερ Σπάνιελ και Ιρλανδικό Σέτερ η δομή του τριχώματος αλλάζει μετά την στείρωση, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη τριχοφυΐα και συνεπώς απαιτεί περισσότερη περιποίηση.
Πριν αποφασίσετε να στειρώσετε τη σκυλίτσα σας, θα πρέπει να βάλετε σε μια ζυγαριά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα. Σ’ αυτήν την απόφαση, καλό είναι επίσης να ζητήσετε οπωσδήποτε τη συμβουλή του εκτροφέα ή του κτηνιάτρου σας.
